Instrukcja warunkowa pozwala na wykonanie pewnej instrukcji w zależności od wartości wyrażenia – warunku.

if WARUNEK then INSTRUKCJA 1
else INSTRUKCJA 2

Schemat ten odczytujemy następująco:

jeżeli WARUNEK jest prawdziwy – wykonaj INSTRUKCJA 1
w przeciwnym wypadku wykonaj INSTRUKCJA 2

W zależności od języka WARUNEK może być wyłącznie zmienną boolowską, lub wyrażeniem, którego wynik ma wartość prawda/fałsz. W niektórych językach programowania WARUNEK może być zmienną (wyrażeniem) innego niż boolean typu – przyjmuje się wtedy, że każda niezerowa wartość oznacza prawdę, a więc INSTRUKCJA 2 zostanie wykonana wtedy i tylko wtedy, gdy WARUNEK będzie miał wartość 0.

Schemat

if WARUNEK then INSTRUKCJA 1

sprawia, że INSTRUKCJA 1 zostanie wykonana tylko gdy spełniony będzie WARUNEK. W przeciwnym przypadku wykonanie programu przejdzie do kolejnych linii.

Przykład

Problem: napisać program wypisujący czy wartość danej liczby jest lub nie jest dodatnia. Rozwiązanie:

Wczytaj wartość LICZBA
if LICZBA>0 then wypisz "Liczba jest dadatnia"
else wypisz "Liczba nie jest dadatnia"