Pszczelarstwo/Choroby/EFB
Zgnilec europejski, kiślica, EFB, European foulbrood
[edytuj]Etiologia
[edytuj]Zgnilec europejski jest zaraźliwą i ciężką do leczenia chorobą bakteryjną czerwiu. Wywołuje go zaliczana do ziarniaków bakteria Melissococcus plutonius.
Objawy zgnilca amerykańskiego
[edytuj]Bakterie zgnilca europejskiego porażają czerw i powodują jego zamieranie po ok. 4 dniach. Początkowo gnijąca w niezasklepionej komórce larwa ma barwę brązowo-żółtawą, później brązową. Powłoka larwy jest twarda. Po naciśnięciu pęka, a z wnętrza wydobywa się żółta maź. Z czasem powłoka zapada się, aż w końcu zamarła larwa ulega zasuszeniu. Jeżeli larwa zamarła w zasklepionej już komórce, to takie komórki robią się dziurawe. Larwy, które zdołały jeszcze osiągnąć stadium larwy wyprostowanej wydalają silnie zakaźny kał. Przetrwalniki bakterii są roznoszone przez pszczoły karmicielki i opiekunki do komórek zawierających pokarm, przez który zarażają się kolejne larwy. Chorobie towarzyszy często skisły zapach.
Zapobieganie i leczenie
[edytuj]Zgnilec europejski nie jest tak groźny jak zgnilec amerykański i z reguły nie powoduje zagłady całej rodziny pszczelej.
Podobieństwo z innymi chorobami
[edytuj]Objawy kiślicy dla niedoświadczonego pszczelarza nie są łatwe do stwierdzenia.
Historia
[edytuj]Patogen zgnilca europejskiego został odkryty w XX wieku w Europie, później niż patogen zgnilca amerykańskiego[1]. Długi czas nie było jasne, co jest przyczyną zgnilca europejskiego. Początkowo przypuszczano, że chorobę powoduje Paenibacillus alvei lub Streptococcus faecalis, ponieważ te bakterie znajdowano w larwach porażonych chorobą. Ich obecność nie jest jednak przyczyną choroby, a jej skutkiem, jako że są to bakterie saprotroficzne biorące udział w rozkładzie martwych organizmów.