Pszczelarstwo/Rośliny/Trifolium

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.


Koniczyna
Koniczyna biała
Systematyka wg Reveala
Rząd: rbobowce
Rodzina: bobowate
Rodzaj: koniczyna
Nazwa systematyczna
Trifolium
Kwitnie Kolor
pyłku
Nektar w kwiatach Cukier w nektarze Pyłek Spadź Wyd. miodowa
koniczyna biała
T. repens
VI - VII mg/
10 kwiatów
% kg/ha - kg/ha
koniczyna krwistoczerwona
T. incarnatum
VII - VIII 2,3 mg/
10 kwiatów[1]
% kg/ha - 110 kg/ha[1]

Koniczyna[edytuj]

Koniczyna występuje głównie w strefie umiarkowanej naszego kontynentu. Ok. 300 gatunków bylin i roślin jednorocznych zalicza się do rodzaju Trifolium. Koniczyna jest rośliną miododajną, oprócz tego jest to cenna roślina pastewna, bogata w białka i sole mineralne. Na 1 kg miodu koniczynowego pszczoły muszą odwiedzić prawie 20 000 000 kwiatów koniczyny.

Koniczyna biała (Trifolium repens)[edytuj]

Koniczyna biała jest doskonałą rośliną miododajną. Jest to gatunek zapylany przede wszystkim przez pszczoły miodne ze względu na płytkie położenie nektaru w kwiatach, łatwo osiągalne przez języczki pszczoły miodnej. Kwitnąca koniczyna nektaruje dopiero wtedy, gdy przez kilka dni utryzmuje się temperatura powyżej 20°C, a jak większość roślin miododajnych najlepiej w temp. ok. 25°C i odpowiedniej wilgotności.

Koniczyna czerwona, łąkowa (Trifolium pratense)[edytuj]

Koniczyna czerwona

Koniczyna czerwona jest typowem gatunkiem z rodzaju Trifolium. Kwiaty koniczyny czerwonej produkują znaczne ilości nektaru, ale dla pszczoły miodnej jest on bardzo trudno dostępny, ponieważ znajduje się na dnie długiej i wąskiej korony kwiata. Koniczyna czerwona jest oblatywana głownie przez trzmiele (Bombus), ale w zadaszonych plantacjach siewnych pszczoła miodna osiąga równie dobre efekty w zapylaniu[2].

Znana jest historia sprowadzenie koniczyny czerwonej do Australii, gdzie przez 4 lata roślina nie produkowała nasion. Za radą Darwina sprowadzono tam również cztery gatunki trzmieli, które problem rozwiązały.

Ze względu na duże gospodarcze znaczenie koniczyny czerwonej jako rośliny pastewnej już w latach 40-tych XX wieku przeprowadzono pierwsze próby tresowania pszczół miodnych do zapylania plantacji koniczyny czerwonej w celu uzyskania nasion. Pomyślne wyniki daje zarówno metoda prof. Gubina z byłego ZSRR, polegająca no podawaniu do ula syropu przesiąkniętego aromatem zamoczonych w nim kwiatów koniczyny czerwonej, oraz prof. Frischa z Niemiec, gdzie syrop znajduje się w bańce umieszczonej wśród kwiatów. Tresowane pszczoły zwiększają kilkakrotnie zbiór nasion. Na początku lat 50-tych próby tresowania pszczół były przeprowadzone w Dziale Pszczelnictwa Instytutu Sadownictwa w Lublinie, a od roku 1953 przeszkoleni pasiecznicy ustawiali rodziny poddane aromatycznemu podkarmianiu w uprawach nasiennych tej rośliny. Od czasu pojawienia się trzmieli hodowlanych powstała możliwość ustawiania ich na dużych plantacjach, gdzie nie ma odpowiedniej ilości dziko występujących owadów zapylających.

Koniczyna szwedzka, białoróżowa (Trifolium hybridum)[edytuj]

Koniczyna krwistoczerwona, inkarnatka (Trifolium incarnatum)[edytuj]

Koniczyna perska (Trifolium resupinatum)[edytuj]

Zapylanie plantacji koniczyny[edytuj]

Do efektywnego zapylania koniczyny należy ustawić 8 rodzin pszczelich na każdy ha uprawy.

Bibliografia[edytuj]

  1. 1,0 1,1 Jabłoński B., Kołtowski Z., Nektarowanie i wydajność miodowa roślin miododajnych w warunkach Polski, JAS 2005
  2. Bestäubung von Rotklee (Trifolium pratense) in Dänemark, Apidologie 2002