Rumuński/Wymowa i alfabet

<< Spis treści

Mimo że rumuńska wymowa jest bardzo fonetyczna, wielu obcokrajowców ma z nią problemy - zwłaszcza ludzie mówiący na co dzień językami germańskimi. Akcent i głoski są zbliżone do włoskich (z rozmaitymi wpływami języków słowiańskich), należy więc pamiętać o wyraźnej wymowie KAŻDEJ litery (z wyjątkiem ea czytanego zawsze jak zwykłe a). W przeciwieństwie do języka angielskiego czy hiszpańskiego, jedna litera nie oznacza wielu głosek. Wyjątkiem jest litera i, która choć przeważnie wymawiana jak zwykłe i, czasem zamienia się w j lub ij, a na końcu wyrazu wymawiana jest niesłyszalnie.

Wymowę w podręczniku podano w polskiej transkrypcji - w języku rumuńskim nie ma dźwięku, który nie miałby polskiego odpowiednika (wynika to z wpływu języków słowiańskich). Wyjątkiem jest tylko ă.

Alfabet

a [a] ă [æ] b [be] c [cze] d [de] e [e] f [fe] g [dże] h [ha] i [i] î [y] j [że] k [ka] l [le] m [me]

n [ne] o [o] p [pe] q [kiu] r [re] s [se] ş [sze] t [te] ţ [ce] u [u] v [we] w [dublu we] x [iks] y [igrek] z [ze]

Samogłoski

a
a
Posłuchaj wymowy litery a

e
e
Posłuchaj wymowy litery e
Jeśli jednak występuje po nim a, "e" nie jest wymawiana.

W przypadku liter o i u zwykle zachodzi zgłoskotwórczość. Stoją one wtedy przed lub po samogłoskach o, u, a i e (np. ploaia czytamy plłaja).

i
i Podobnie jak w języku polskim zmiękcza wcześniejszą spółgłoskę, po za tym zwykle jak polskie i, czasem jak j lub ij (chyba zależnie od wygody), a na końcu niemal zawsze niesłyszalne.
Posłuchaj wymowy litery i

o
o
Posłuchaj wymowy litery o

u
u
Posłuchaj wymowy litery u

ă
zbliżone do e, tzw. szwa
Posłuchaj wymowy litery ă

â, î
bardzo zbliżone do y, litery oznaczają ten sam dźwięk - różnica jest tylko w pisowni.
Posłuchaj wymowy liter â i î

y w pisowni rumuńskiej nie występuje.

Spółgłoski

b
b

c
Jeżeli po tej literze występują litery e lub i wymawiana jest jak polskie "cz". W przeciwnym wypadku ta litera jest wymawiana jak "k".

ch
k

d
d

f
f

g
dż Jeżeli po nim jest e lub i, poza tym jak polskie "g". Jednak jeśli po tej literze występuje h wymawia się ją normalnie jak polskie "g".

h
h Jeśli jednak występuje przed nim g nie czyta się go.

j
ż

k w pisowni rumuńskiej nie występuje.

l
l

m
m

n
n

p
p

q nie występuje.

r
r

s
s

ş
sz

t
t

ţ
c

u
u

v
w

w nie występuje.

x
Najczęściej jak ks, ale czasem jak gz.

z
z