Ministrant/Obrzędy wstępne

Obrzędy wstępne mają na celu wprowadzenie i przygotowanie do liturgii. Na obrzędy wstępne składają się:

• Przed Mszą świętą - kapłan nakłada kadzidło do kadzielnicy i błogosławi znakiem krzyża w ciszy.

• Wejście (Introit) - podczas zwykłych mszy jest to po prostu przejście kapłana wraz z posługującymi do ołtarza, tzw. introitus simplex. Zazwyczaj na początku mszy świętej dzwonimy dzwonkiem, aby zasygnalizować wejście kapłana i asysty (dzwonienie opuszcza się w Wielki Piątek i Wielką Sobotę). Należy zrobić to w taki sposób, aby było słychać dwa uderzenia dzwonka. Aby uzyskać taki efekt, ciągniemy za sznurek i przytrzymujemy albo mocniej pociągamy.

Procesja rozpoczynająca szczególnie uroczyste celebracje - introitus solemnis, często odbywa się poprzez środek kościoła. Na jej czele znajduje się krzyż niesiony przez osobę zwaną ministrantem krzyża. Towarzyszy mu dwóch lub siedmiu ministrantów światła niosących płonące świece (siedem świec można nieść przy szczególnie uroczystych celebracjach, zwłaszcza gdy mszy przewodniczy biskup). Gdy z powodu braku miejsca ministrant krzyża i ministranci światła nie mogą iść w rzędzie, niosący świece wyprzedzają krzyż. Przed krucyfiksem niesie się dymiący trybularz (kadzielnicę). Robi to turyferariusz, który idzie w parze z nawikulariuszem (niosący nawikułę zwaną "łódką"), niosąc trybularz pomiędzy nimi w ten sposób, że znajduje się on na wprost krzyża, co wyraża szacunek względem niego. Za krzyżem podążają ministranci. Do zadań ceremoniarza należy to, by byli oni ustawieni według wzrostu lub wykonywanej funkcji. Następni idą lektorzy, a za nimi nadzwyczajni szafarze Eucharystii. Po wszystkich posługujących świeckich idących w procesji niesiony jest ewangeliarz. Księgę tę niesie diakon lub, jeśli jest nieobecny, lektor czytający pierwsze czytanie. Dalej idą diakoni i koncelebransi. Na końcu kroczy główny celebrans. Za nim może iść dwóch posługujących diakonów. Jeśli mszy przewodniczy biskup, idzie za prezbiterami, ale przed diakonami. Za biskupem podążają ceremoniarz, ministranci mszału i mikrofonu oraz ministrantami mitry i pastorału.

Gdy procesja dojdzie do prezbiterium, wszyscy posługujący klękają przed tabernakulum z wyjątkiem osób niosących ewangeliarz, świece, krzyż i kadzidła, które się kłaniają. W przypadku dużej liczby osób, przyklękanie wykonuje się dwójkami. Jeśli mała liczba osób pozwala na przyklęknięcie wszystkich w tym samym czasie, można to zrobić w taki sposób.

W zależności od parafii krzyż stawia się przy ołtarzu lub odnosi się go do zakrystii. Świece stawia się po bokach ołtarza lub odnosi na kredens i gasi. Ewangeliarz kładzie się na środku ołtarza, zwrócony w stronę wiernych.

Odbywa się pierwsze kadzenie ołtarza i krzyża. Ministranci kadzidła podchodzą do celebransa, kłaniają się, po czym celebrans nakłada kadzidło do kadzielnicy. Przy okadzeniu towarzyszyć powinni diakonii. Jeśli ich brak, czynić to mogą ministranci kadzidła. Jako pierwszy idzie turyferariusz, a za kapłanem nawikulariusz. Zamiast nawikulariusza może iść ceremoniarz. Kapłan okadza ołtarz i krzyż, przy czym przed tabernakulum dokonują skłonu głową. Kapłan kontynuuje kadzenie, aż dochodzi do miejsca wyjścia. Ministranci odwracają się w kierunku kapłana, kłaniają się i odchodzą.

• Pozdrowienie ołtarza - kapłan całuje ołtarz, następnie udaje się na miejsce przewodniczenia, a ministranci rozchodzą się na swoje miejsca. Podczas ważnych uroczystości kapłan okadza ołtarz i krzyż.

• Znak krzyża i pozdrowienie - znak krzyża, pozdrowienie ludu oraz krótkie wprowadzenie do liturgii.

• Akt pokutny

• Kyrie - aklamacja "Panie, zmiłuj się nad nami" (pomijana, gdy użyto III lub IV formy aktu pokutnego)

• Chwała na wysokości (Gloria) - hymn pochwalny, odmawiany, bądź śpiewany w uroczystości i święta, pomijany w adwencie (wyjątkiem są msze o NMP tzw. msze roratnie) i w wielkim poście.

• Kolekta - kapłan wzywa wszystkich do modlitwy, a potem odmawia lub odśpiewuje modlitwę (kolektę). Kolekta kończy się jedną z trzech formuł:
  • "Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg, przez wszystkie wieki wieków"
  • "Który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg, przez wszystkie wieki wieków"
  • "Który żyjesz i królujesz z Bogiem Ojcem w jedności Ducha Świętego, Bóg, przez wszystkie wieki wieków"

Wszyscy siadają i rozpoczyna się Liturgia słowa.