Muzyka/Słowniczek

Słowniczek zawiera odsyłacze do artykułów w Wikipedii oraz do modułów podręcznika Muzyka, omawiających dane pojęcie.

O ile nie zaznaczono inaczej, definicje pojęć pochodzą z Wikipedii.

A

Akolada – klamra łącząca pięciolinie. Zob. Muzyka/Pięciolinia.

C

Cała nuta – nuta o długości całego taktu 4/4, podstawowa wartość rytmiczna. Zob. Muzyka/Wartości nut/.

Ćwierćnuta – nuta o długości 1/4 całej nuty. Zob. Muzyka/Wartości nut/.

K

Klucz – znak graficzny, który wyznacza położenie na pięciolinii jednego dźwięku, a w związku z tym i pozostałych, określanych w stosunku do niego. Zob. Pięciolinia i klucze.

Klucz basowy – klucz muzyczny z grupy kluczy F. Określa położenie dźwięku f na czwartej (od dołu) linii pięciolinii. Zob. Muzyka/Pięciolinia.

Klucz wiolinowy – klucz muzyczny z grupy kluczy G. Określa położenie dźwięku g' na drugiej (od dołu) linii pięciolinii. Zob. Muzyka/Pięciolinia.

Kreska taktowa – pionowa kreska, oddzielająca kolejne takty na pięciolinii. Zob. Muzyka/Metrum.

Kropka (zob. Łuki i kropki):

Kropka umieszczona przy nucie przedłuża jej wartość o połowę.

Kropka umieszczona nad nutą oznacza staccato – sposób grania wyraźnie oddzielonych, urywanych dźwięków.

Ł

Łuk (ligatura) – łuk łączący dwie nuty jednakowej wysokości, oznaczający przedłużenie czasu trwania pierwszej z nich o wartość drugiej. Zob. Muzyka/Łuki i kropki/

M

Metrum – obowiązujący w utworze muzycznym schemat, który określa układ akcentów w obrębie taktu oraz sposób zapisu wartości rytmicznych. Zob. Muzyka/Oznaczenia metrum/

N

Nuta – znak graficzny dźwięku muzycznego, określający jego wysokość i czas trwania. Zob. Muzyka/Wartości nut/.

O

Ósemka – nuta o długości 1/8 całej nuty. Zob. Muzyka/Wartości nut/.

P

Pauza – znak notacji muzycznej, który określa czas trwania ciszy (czas nieaktywności danego instrumentu lub głosu). Zob. Muzyka/Wartości pauz/.

Pięciolinia – zestaw pięciu poziomych linii i czterech przestrzeni (pól) między nimi. Każdej linii i polu odpowiada inna wysokość dźwięku. Zob. Muzyka/Pięciolinia/

Półnuta – nuta o długości 1/2 całej nuty. Zob. Muzyka/Wartości nut/.

R

Rytm – jeden z elementów dzieła muzycznego odpowiedzialny za organizację czasowego przebiegu utworu. Zob. Muzyka/Oznaczenia metrum/.

S

Szesnastka – nuta o długości 1/16 całej nuty. Zob. Muzyka/Wartości nut/.

T

Takt – najmniejszy odcinek tekstu muzycznego, zawarty między sąsiednimi kreskami taktowymi. Utwór jest zwykle podzielony na takty równej długości. Zob. Muzyka/Metrum/