Pomocnik olimpijczyka - Elementy wiedzy obywatelskiej i ekonomicznej/Szkoła

Dodaj linki
Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.
Spis treści

Szkoła[edytuj]

Zwróćcie uwagę, abyście potrafili: • scharakteryzować życie szkolnej społeczności, w tym rolę samorządu uczniowskiego • wyjaśnić, na czym polega przestrzeganie praw ucznia. Tego wymaga od Was podstawa programowa.

Podmioty zaangażowane w życie szkoły[edytuj]

  1. Administracja rządowa (Ministerstwo Edukacji Narodowej, kuratoria oświaty, Centralna Komisja Egzaminacyjna) ma za zadanie realizowanie polityki oświatowej, w tym:
    • tworzenie podstaw programowych (wymagań dotyczących nauczania poszczególnych przedmiotów) i nadzór nad ich realizowaniem,
    • przeprowadzanie egzaminów (sprawdzianu po szkole podstawowej, egzaminu gimnazjalnego, matury, egzaminów zawodowych w technikach i szkołach zawodowych),
    • organizowanie olimpiad i konkursów lub zlecanie ich organizacji (np. Konkurs Wiedzy Obywatelskiej i Ekonomicznej jest zarządzony przez Kuratora Oświaty i organizowany przez Centrum Edukacji Obywatelskiej).
  2. Organ prowadzący (w zależności od typu szkoły, może to być samorząd gminny, powiatowy lub wojewódzki - podmioty te mają obowiązek prowadzenia szkół - a także np. stowarzyszenie) ma za zadanie:
    • prowadzenie na terenie działania samorządu odpowiednich szkół (w tym finansowanie tych szkół, na co środki samorząd otrzymuje w formie subwencji oświatowej z budżetu państwa, jednak sam decyduje o ich przeznaczeniu - prowadzenie szkół jest zadaniem własnym samorządu):
      • przez samorząd gminny: przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów,
      • przez samorząd powiatowy: szkół specjalnych i szkół ponadgimnazjalnych,
      • przez samorząd wojewódzki: "szkół dla nauczycieli" (czyli ośrodków doskonalenia nauczycieli) oraz szkół specjalnych i ponadgimnazjalnych o znaczeniu regionalnym (np. medyczne studium zawodowe),
    • zatrudnianie dyrektorów szkół (wyłonionych w drodze konkursu),
    • dbanie o dobre warunki nauki: wykonywanie remontów, wyposażenie szkół w pomoce dydaktyczne itp.,
    • zapewnienie bezpłatnego transportu dzieci do przedszkoli i szkół podstawowych (gimbusów), jeśli odległość miejsca zamieszkania od szkoły jest większa niż 3km (lub 4km w przypadku dzieci z V i VI klas),
    • kontrolowanie spełniania obowiązku nauki przez osoby zamieszkałe na terenie gminy (niespełnianie obowiązku nauki polega na nieusprawiedliwionej nieobecności na co najmniej 50% zajęć w jednym miesiącu).
  3. Dyrekcja szkoły:
    • uprawnienia:
      • skreślenie ucznia z listy uczniów (tylko, jeśli uczeń ten nie podlega obowiązkowi szkolnemu - np. chodzi do liceum) na podstawie uchwały rady pedagogicznej i po zasięgnięciu opinii samorządu uczniowskiego,
      • zatrudnianie i zwalnianie nauczycieli oraz innych pracowników szkoły,
    • obowiązki:
      • kierowanie działalnością szkoły, realizowanie uchwał rady pedagogicznej (której przewodniczy) i reprezentowanie szkoły na zewnątrz,
      • sprawowanie opieki nad uczniami (w tym zapewnienie im bezpieczeństwa w czasie zajęć),
      • sprawowanie nadzoru pedagogicznego nad nauczycielami,
      • kontrolowanie spełniania obowiązku szkolnego przez dzieci z rejonu,
      • decydowanie o obowiązujących w szkole programach nauczania i podręcznikach (na wniosek nauczycieli).
  4. Nauczyciele:
    • nauczyciel zobowiązany jest (zgodnie z art. 6. Ustawy Karta Nauczyciela z dn. 26.01.1982 ze zm.):
      • rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę,
      • wspierać każdego ucznia w jego rozwoju,
      • dążyć do pełni własnego rozwoju osobistego,
      • kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka,
      • dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów.
  5. Uczniowie:
    • prawa ucznia (znajdują się w statucie szkoły), np.:
      • prawo do jawnej i umotywowanej oceny,
      • prawo do swobody wyrażania myśli,
      • prawo do korzystania z pomieszczeń szkolnych,
      • prawo do wpływania na życie szkoły przez działalność samorządową,
    • ustawowe obowiązki ucznia (ponadto każda szkoła określa obowiązki ucznia w statucie), m.in.:
      • obowiązek uczęszczania do przedszkola dzieci w wieku 5 lat,
      • obowiązek szkolny (który polega na przymusie chodzenia do szkoły podstawowej i gimnazjum, trwa on od ukończenia 6 lat do ukończenia gimnazjum, jednak nie dłużej niż do 18 roku życia),
      • obowiązek nauki do ukończenia 18. roku życia.
  6. Rodzice:
    • uprawnienia:
      • branie aktywnego udziału w życiu szkoły, np. poprzez pracę w radzie rodziców,
    • obowiązki:
      • zgłoszenie dziecka do szkoły,
      • zapewnienie regularnej obecności dziecka w szkole.

Kolegialne organy w szkole[edytuj]

Rada pedagogiczna
Organ złożony z dyrektora szkoły (który przewodniczy radzie) i wszystkich zatrudnionych w szkole nauczycieli. Rada pedagogiczna musi istnieć w szkołach zatrudniających co najmniej 3 nauczycieli. Podejmuje ona decyzje w drodze głosowania zwykłą większością głosów. Do zadań rady pedagogicznej należy np. zatwierdzanie planu pracy szkoły, podejmowanie uchwał w sprawie wyników klasyfikacji i promocji uczniów, podejmowanie uchwał w sprawach skreślenia z listy uczniów (tylko wobec uczniów nieobjętych obowiązkiem szkolnym), przygotowywanie propozycji zmian w statucie szkoły.
Rada szkoły
Fakultatywny organ złożony z równej liczby przedstawicieli nauczycieli, rodziców i uczniów (oprócz przedszkolaków i uczniów szkół podstawowych; gimnazjaliści mogą, ale nie muszą wchodzić w skład rady szkoły), który zajmuje się m.in. uchwalaniem statutu szkoły, opiniowaniem planu finansowego, planu pracy szkoły oraz projektów innowacji pedagogicznych, wnioskowaniem np. w sprawie zajęć pozalekcyjnych.
Rada rodziców
Organ reprezentujący ogół rodziców uczniów, w skład którego wchodzi po jednym przedstawicielu rodziców z każdej klasy. Rada rodziców może m.in. uchwalać wspólnie z radą pedagogiczną program wychowawczy szkoły, wnioskować we wszystkich sprawach dotyczących szkoły, gromadzić fundusze przeznaczone na wspieranie szkoły.

Przedstawiciele samorządu uczniowskiego (np. rada samorządu uczniowskiego).

Samorząd uczniowski[edytuj]

Samorząd uczniowski
Niezależna organizacja wszystkich uczniów ("tworzą go wszyscy uczniowie szkoły") mająca na celu reprezentowanie ich praw w kontaktach z dyrekcją, nauczycielami i rodzicami oraz urozmaicanie życia szkolnego.

Kompetencje samorządu uczniowskiego reguluje art. 55 ustawy o systemie oświaty. Poza tym każdy samorząd uchwala swój regulamin, który precyzuje zasady jego działania. Do kompetencji samorządu należy:

  • uchwalanie swojego regulaminu,
  • ochrona praw uczniów,
  • wydawanie i redagowanie gazetki szkolnej,
  • organizowanie wydarzeń na terenie szkoły,
  • wybieranie nauczyciela na opiekuna samorządu,
  • reprezentowanie uczniów w kontaktach z dyrekcją,
  • opiniowanie wszelkich spraw dotyczących uczniów.

Samorząd uczniowski składa się zwykle z klikuset uczniów - wszystkich uczniów danej szkoły. W związku z tym, dla sprawnego funkcjonowania, często wybiera on swoje władze. Władze samorządu uczniowskiego to część samorządu, która reprezentuje uczniów w kontaktach z nauczycielami i dyrekcją oraz szczególnie aktywnie organizuje życie szkolne (np. organizuje dyskoteki, wydaje gazetkę szkolną). Przykład struktury władz SU (samorządu uczniowskiego):

  • Przewodniczący SU to osoba kierująca pracami władz samorządu, reprezentująca samorząd w kontaktach z nauczycielami i dyrekcją.
  • Rada SU to organ złożony z przedstawicieli uczniów wybranych w bezpośrednich wyborach. Z tego powodu uczniowie ci szczególnie aktywnie angażują się w działania samorządu i określają jego roczny plan pracy.
  • Sekcje rady SU to niewielkie zespoły uczniów, którzy podjęli się realizowania danego przedsięwzięcia (np. wydawania gazetki szkolnej).
  • Samorządy klasowe to samorządy powoływane przez uczniów każdej z klas. Odpowiadają one za organizację przedsięwzięć klasowych, informowanie klasy o działaniach samorządu szkolnego itp.
  • Opiekun SU to nauczyciel wspierający uczniów w ich działaniach, wybrany na to stanowisko przez uczniów.
Źródło: „https://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Pomocnik_olimpijczyka_-_Elementy_wiedzy_obywatelskiej_i_ekonomicznej/Szkoła&oldid=186428”