Przejdź do zawartości

Pszczelarstwo/Biologia/Głowa

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.


Głowa pszczoły miodnej

[edytuj]

Na głowie znajdują się oczy wraz z przyoczkami, czułki oraz aparat gębowy.

Oczy

[edytuj]
Plik:Compound eye1.jpg
Ommatidia

Budowa oczu pszczół, jak i wszystkich owadów, jest bardzo skomplikowana. Po bokach głowy pszczoła posiada dwoje oczu mozaikowych (złożonych), które składają się z pojedynczych ommatidiów, zwanych oczkami lub fasetkami, odbierających bodźce świetlne w postaci mozaiki. Robotnice mają ok. 4.000-6.000 ommatidiów, a trutnie 7.000-8.600.

Obraz powstający w oku mozaikowym nie jest tak wyraźny jak obraz w oku ludzkim, ale pozwala na doskonałe rejestrowanie ruchu. Przyoczka służą głównie do określenia jasności światła.

Spektrum rozróżniania barw obejmuje zakres ultrafioletowy. Pszczoły nie rozróżniają koloru czerwonego, który jawi im się jako czarny.

Czułki

[edytuj]

Pszczoła posiada dwa czułki (Antennae - przysadki w formie antenek) umieszczone na puszce głowowej symetrycznie pomiędzy oczami. Pojedynczy czułek każdego owada składa się z trzonka (Scapus), nóżki (zwrotnika) (Pedicellus) i 10-11 członowej wici (biczyka) (Flagellum). Czułki pszczołowatych (Apidae) są typu nitkowatego. Samice tej rodziny owadów mają przeważnie wici 10-członowe, natomiast samce 11-członowe[1].

Na czułkach znajduje się wiele narządów zmysłu, m.in. receptory zapachu, smaku, dotyku, drgań powietrza (drobniutkie włoski mechanoreceptorów pełniące funkcję uszu) itp.

Prawy i lewy czułek spełniają różne funkcje. I tak np. struktury nerwowe prawego czułka są odpowiedzialne za zapamiętywanie krótkotrwałe[2];

Aparat gębowy pszczół należy do typu gryząco-liżącego (apoidalnego), posiadają bowiem zarówno żuwaczka (Mandibula) jak i języczek (Proboscis). Żuwaczki służą np. do gryzienia innych owadów, przerabiania wosku lub czyszczenia innych pszczół w gnieździe. Języczek jest używany głównie do zlizywania nektaru, wody lub miodu, do karmienia (trofalaksja) lub do odparowywania wody z nektaru.

[1].

Bibliografia

[edytuj]
  1. 1,0 1,1 Pawlikowski, T., Celary, W., Klucze do oznaczania owadów Polski, PTE, Toruń 2003
  2. Rogers, L., J., From Antenna to Antenna: Lateral Shift of Olfactory Memory Recall by Honeybees