Pszczelarstwo/Rasy/Apis mellifera carnica
Pszczoła kraińska, krajeńska, krainka (Apis mellifera carnica)
[edytuj]Charakterystyka | |
---|---|
Zachowanie | |
łagodność | łagodna[1] |
nierojliwość | rojliwa[1] |
wydajność miodowa | |
rozwój wiosenny | bardzo szybki[1][2] |
zimotrwałość | bardzo dobra, przystosowana do warunków Polski[1] wrażliwa na zimno[2] |
odporność na choroby | odporna na choroby czerwiu[1] |
zachowania higieniczne | |
trzymanie się plastra | |
zużycie pokarmu | |
budowanie plastrów | |
ograniczanie czerwienia | tak |
zalewanie gniazda miodem | tak |
Wykorzystanie pożytku | |
ogólnie | dobre[1] |
pożytek wczesny | bardzo dobre[2] |
pożytek późny | dobre[1] |
gromadzenie pyłku | |
kitowanie | |
Cechy morfologiczne | |
ubarwienie | szare |
indeks kubitalny | 2,4 - 3,0 (wysoki) |
długość języczka | |
pierścienie filcowe | szerokie |
włoski | krótkie |
Występowanie
[edytuj]Krainka pochodzi z Europy Południowo-Wschodniej. Po ustąpieniu ostatniego zlodowacenia pszczoły kraińskie przekroczyły Bałkan i zadomowiły się również na terenach na południe od Alp.[2] Do Europy Środkowej i do Polski sprowadzono ją z Austrii na przełomie XIX i XX wieku. W ciągu następnych stu lat wyparła ona prawie całkowicie naturalnie występujące w Europie Środkowej pszczoły z gatunku Apis mellifera mellifera.
Charakterystyka
[edytuj]Pszczoły kraińska charakteryzuje się szarym ubarwieniem ze względu na gęste, choć krótkie, szare włoski pokrywające jej ciemny pancerz. Wśród rodzin pszczół krainek często zdarzają się jednak rozjaśnienia barwy tergitów odwłokowych. Pierścienie (rąbki) filcowe krainki są szerokie. Jest szczuplejsza od pszczoły środkowoeuropejskiej (A. m. mellifera). Ważną cechą przy ustalaniu przynależności pszczół do rasy kraińskiej jest również wysoki indeks kubitalny. U naturalnie żyjących pszczół kraińskich wynosi on od 2,4 w górę, a u linii hodowlanych nierzadko od 3,0 i więcej.[3]
Robotnice pszczoły krajeńskiej mają genetycznie predyspozycje do dłuższej żywotności w porównaniu z pszczołą włoską czy kaukaską.[4]
Linie hodowlane
[edytuj]- w Polsce
- linia car Pogórska (Cb)
- linia car CT46
- linia car Beskidka
- linia car Dobra (D)
- linia car PWJOT
- linia car Kujawska (kd)
- linia car Kortówka
- linia car J
- linia car N
- linia car T
- linia car PA
- linia car SK
- linia car Nieska
- linia car Jugo
- linia car Alpejka
- linia car CNT
- linia car CJ10
- linia car Alsin
- linia car Cp
- linia car Cr
- linia car Ca
- linia car Tb
- linia car Ab
- linia car Marynka (Mr)
- linia car R
- linia car S
- linia car Niw
- linia car Bałtycka
- linia car Kamianka
- linia car GR1
- linia car Zosia (Zo)
- linia car Wielka
- car AGA selekcjonowana na zachowanie higieniczne
- linia car Gema
- linia car Prima
- linia car Karpatka
- linia car Wanda
- linia car Majówka
- Niemcy
- Bukovsek (Buko) - szwajcarska linia krainki, pochodząca ze Słowenii. Wg hodowców charakteryzuje się wczesnym i długotrwałym, ale niezbyt burzliwym rozwojem. Mało rojliwa. Nadaje się zarówno do mniejszych uli jak i do uli wielokorpusowych. Ponieważ niezwykle chętnie buduje, wymaga obszernych skrzynek, a w mniejszych trzeba jej zapewnić możliwość budowania nowych plastrów.[5]
- Celle - linia hodowana w Instytucie Pszczelarskim w Celle od roku 1961. Pochodzi od sprowadzonej do Instytutu matki pszczelej linii Troiseck, którą sparowano z trutniami pochodzącymi z hodowli pszczelarza Wirsinga. W ciągu kolejnych lat prowadzono krzyżówki z materiałem hodowlanym z Lunz. W roku 1973 dodany został materiał ze Słowenii (hodowca Bukovsek). Unasienianie naturalne odbywa się na należącym do Instytutu trutowisku na Neuwerk. Wypracowano ok. 15 podlinii tej pszczoły (C1, ...). Praca hodowlana koncentruje się na łagodności, trzymaniu się plastrów, małej rojliwości i higienie czerwiu.
- Linia C1 - została utworzona przez hodowcę dr. Wurma w ciągu wielu lat pracy hodowlanej. Wiosną rozwija się wcześnie i bardzo szybko. Nie jest zbyt rojliwa. Nadaje się tylko do obszernych uli, w mniejszych już wiosną rodziny trzeba by dzielić.[5]
- Peschetz - największą siłę osiąga dopiero w połowie czerwca. Jest pszczołą szczególnie nadająca się na późniejsze pożytki.[5]
- Sklenar] - jej twórcą był Guido Sklenar. Począwszy od roku 1890 próbował rozmnożyć rodzinę pszczelą, która w pasiece wyróżniała się spośród innych: dawała najwięcej miodu, wzorowo zimowała (w tym czasie nie było jeszcze problemu warrozy!), była wzorowo spokojna i nie roiła się. Jedynie nadmierne kitowanie nie było wzorowe. Ul, w którym żyła ta rodzina, nosił numer 47 i dlatego Sklenar nazwał swoją linię "Stamm 47". Matki pochodzące z tej rodziny zostały umieszczone we wszystkich ulach w pasiece i obdarował nimi pszczelarzy w sąsiedztwie, dzięki czemu stworzył pewien rodzaj naturalnego trutowiska.
- Troiseck - charakteryzuje się wczesnym, burzliwym rozwojem i skłonnością do tworzenia rojów.[5]
Bibliografia
[edytuj]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Bornus et al., Encyklopedia Pszczelarska, PWRiL, Warszawa 1989
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Neuhold, M., Die Bienen-Hausapotheke: 100 ausgewählte Rezepte zum Selbermachen, 2006
- ↑ 3,0 3,1 Związek Pszczelarzy Szlezwiku-Holsztyna i Hamburga, Indeks kubitalny (w jęz. niem.), 2006
- ↑ 4,0 4,1 Imdorf, A., Ruoff, K., Fluri, P., Volksentwicklung bei der Honigbiene Forschungsanstalt Agroscope Liebefeld-Posieux ALP, Szwajcaria, 2009
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Imkerei Fam. Zach , dostęp 23.02.2019