Uciążliwość zapachowa/Metody dezodoryzacji gazów

«	Uciążliwość zapachowa Metody dezodoryzacji gazów	»
Zapachowa uciążliwość emitorów – przykłady	Uciążliwość zapachowa Metody dezodoryzacji gazów	Metody oceny skuteczności dezodoryzacji

«	******* Wstęp	»
	******* Wstęp	Adsorpcja

Spis treści
1Metody dezodoryzacji gazów 2Czy znasz odpowiedzi? 3Przypisy 4Linki zewnętrzne

Metody dezodoryzacji gazów

Wszystkie metody dezodoryzacji gazów, niezależnie od skali, mogą polegać na:

zmniejszaniu wielkości strumienia uwalnianych odorantów (usuwaniu przyczyn powstawania nieprzyjemnie pachnących związków lotnych),
zmianach zapachu uwolnionych gazów poprzez:
- usunięcie części zanieczyszczeń, zwłaszcza tych o najbardziej nieprzyjemnym zapachu i niskich progach węchowej wyczuwalności,
- wprowadzenie do powietrza takich dodatkowych związków chemicznych, które tworzą z odorantami mieszaniny o wyższym progu wyczuwalności lub przyjemniej pachnące (zob. – Percepcja zapachu mieszanin odorantów i jakość hedoniczna).

Wszystkie wymienione sposoby są powszechnie stosowane w życiu codziennym. Używanie różnego rodzaju przypraw ma na celu poprawienie jakości wrażeń smakowo/zapachowych (w tym – zamaskowanie zapachów niepożądanych). Dezodoranty i antyperspirant hamują procesy mikrobiologicznej degradacji białka, których produktami są liczne lotne związki siarki i azotu, o niskich progach wyczuwalności i bardzo nieprzyjemnym zapachu (siarkowodór, tiole, sulfidy, amny itp.). Dodatkowo dezodoranty zawierają składniki czynne w procesie percepcji zapachu mieszaniny odorantów – podwyższające próg jego wyczuwalności lub nadające mu przyjemny charakter. Takie środki, jak tzw. „stalowe mydło”, przyspieszają (katalizują) chemiczne reakcje związków o nieprzyjemnym zapachu, np. z tlenem powietrza. Produktami reakcji są często związki bezwonne lub słabiej pachnące (np. siarka, dwutlenek siarki). W niektórych przypadkach zapach produktów utleniania może być silniejszy od początkowego (np. wtedy, gdy produkty utleniania odorantów mają jeszcze niższe progi wyczuwalności i bardziej przykry zapach).

Dezodoryzację w większej skali, polegającą na oczyszczaniu emitowanych gazów, przeprowadza się takimi metodami, jak adsorpcja, absorpcja, biofiltracja, termiczne lub katalityczne spalanie zanieczyszczeń, utleniania w fazie gazowej (np. ozonowanie) lub zastosowanie wyładowań koronowych^[1]^[2]^[3]. Wybór najbardziej odpowiedniej metody dezodoryzacji nie jest łatwy – musi być poprzedzony analizą sytuacji w uciążliwym zakładzie i jego otoczeniu, nie powinien być dokonywany bez wcześniejszych testów w mniejszej skali, wykonywanych z użyciem metod pomiarów olfaktometrycznych. Procedurę postępowania,zaproponowaną przez F.H.H. Valentina w roku 1990^[4], przedstawiono poniżej w formie algorytmu^[2].

W algorytmie Valentina możliwe do zastosowania techniki końcowego oczyszczania emitowanych gazów (metody "końca rury") podzielono na dwie grupy – metody stosowane w przypadku małych i dużych strumieni gazów (ze wskazaniem wartości granicznej ok. 5 000 m³/h). W nowszych publikacjach są zamieszczane ogólne wytyczne, umożliwiające uwzględnienie informacji o ilości zanieczyszczeń w strumieniu gazów kierowanych do oczyszczania oraz bliższych informacji o jego wielkości. W przypadkach, gdy jest konieczne oczyszczanie bardzo dużych ilości gazów, które są zanieczyszczone w niewielkim stopniu (np. powietrze wentylacyjne pomieszczeń produkcyjnych) zaleca się stosowanie „adsorberów rotacyjnych”, umożliwiających ciągłą regenerację sorbentu. Niewielkie strumienie gazów zawierających duże ilości zanieczyszczeń mogą być oczyszczane np. metodami kondensacyjnymi lub przez wymrażanie (oczyszczanie gazu połączone z odzyskiwaniem np. rozpuszczalników)^[2]^[3].

Czy znasz odpowiedzi?

Czym procesy dezodoryzacji gazów przemysłowych różnią się od innych technik kontroli emisji zanieczyszczeń powietrza?

Odpowiedź

Cechy charakterystyczne, to:

bardzo małe stężenia usuwanych mieszanin odorantów (często ilości śladowe), co utrudnia osiągnięcie wysokich skuteczności procesów oczyszczania, które są wymagane (logarytmiczny charakter zależności intensywności zapachu od stężenia sprawia, że redukcja stężenia na poziomie <90% może nie być wyczuwalna węchem),
konieczność optymalizacji procesów w oparciu o wyniki pomiarów olfaktometrycznych (informacje o zmianach stężenia części składników usuwanych mieszanin nie pozwalają przewidzieć zmian rodzaju i siły zapachu)
możliwość zastosowania specyficznych technik, opartych na wykorzystaniu interakcji węchowych (modyfikacja rodzaju zapachu lub zmniejszenie jego intensywności po wprowadzeniu dodatkowych lotnych związków; technika kontrowersyjna).

Jakie techniki oczyszczania gazów są zalecane w przypadku, gdy konieczne jest oczyszczanie dużych strumieni gazów mało zanieczyszczonych?

Odpowiedź
Należy przeanalizować przede wszystkim możliwości wykorzystania adsorberów z ciągłą regeneracją złoża lub metod biologicznych.

Kiedy warto przeanalizować celowość dezodoryzacji emitowanych gazów metodą spalania zanieczyszczeń?

Odpowiedź
Ze względu na małe stężenia odorantów zastosowanie techniki spalania może być ekonomicznie uzasadnione, jeżeli poza odorantami trzeba zlikwidować inne palne zanieczyszczenia gazu lub palne odpady stałe lub ciekłe.

Przypisy

↑ E-Szkoła olfaktometrii. Wykład – Metody dezodoryzacji (pol.). Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. [dostęp 2010-11-07].
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Metody dezodoryzacji; Przykłady obliczeń; Podsumowanie. W: J. Kośmider, B. Mazur-Chrzanowska, B. Wyszyński: Odory. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 204–261, 262–284, 285–287. ISBN 978-83-01-14525-5.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 IPPC: Horizontal Guidance for Odour IPPC H4 part 2 – Assessment and Control (draft) (ang.). Environment. Agency, 2002. [dostęp 2010-09-05].
↑ ^4,0 ^4,1 F.H.H. Valentin. Making Chemical-Process Plants Odor-Free. „Chemical Engineering”, s. 112-119, 1990.

Linki zewnętrzne

Technical Guidance Note IPPC H4. Integrated Pollution Prevention and Control (IPPC) – Horizontal Guidance for Odour, draft, part 1 – Regulation and Permitting, publ. Environment. Agency 2002

Powrót do spisu treści

[E-Szkoła-1] E-Szkoła olfaktometrii. Wykład – Metody dezodoryzacji (pol.). Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. [dostęp 2010-11-07].

[Kośmider,_Mazur-Chrzanowska-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Metody dezodoryzacji; Przykłady obliczeń; Podsumowanie. W: J. Kośmider, B. Mazur-Chrzanowska, B. Wyszyński: Odory. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 204–261, 262–284, 285–287. ISBN 978-83-01-14525-5.

[IPCC_H4-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 IPPC: Horizontal Guidance for Odour IPPC H4 part 2 – Assessment and Control (draft) (ang.). Environment. Agency, 2002. [dostęp 2010-09-05].

[Valentin-4] 4,0 ^4,1 F.H.H. Valentin. Making Chemical-Process Plants Odor-Free. „Chemical Engineering”, s. 112-119, 1990.

[1]

[2]

[3]

[4]