Zbiór zadań maturalnych/Biologia/Zadania/3

Zadanie 3

Serratia to gramujemne i nieprzetrwalnikujące pałeczki z klasy Gammaproteobacteria, rodziny Enterobacteriaceae. Długość komórek zawiera się w przedziale 1-5 μm. Bakterie z rodzaju Serratia są względnymi tlenowcami. Cechą charakterystyczną przedstawicieli rodzaju Serratia na tle pozostałych przedstawicieli rodziny Enterobacteriaceae jest zdolność do produkcji 3 enzymów: DNazy NucA, lipazy oraz żelatynazy (serralizyny). Rodzaj Serratia obejmuje 15 gatunków:

1. Serratia entomophila,
2. Serratia ficaria,
3. Serratia fonticola,
4. Serratia glossinae,
5. Serratia grimesii,
6. Serratia liquefaciens,
7. Serratia marcescens,
8. Serratia nematodiphila,
9. Serratia odorifera,
10. Serratia plymuthica,
11. Serratia proteamaculans,
12. Serratia quinivorans,
13. Serratia rubidaea,
14. Serratia symbiotica,
15. Serratia ureilytica,

Wielu przedstawicieli bakterii z rodzaju Serratia jest patogenami oportunistycznymi człowieka. Do infekcji człowieka bakteriami Serratia dochodzi przeważnie w szpitalach. Bakterie te zdolne są do tworzenia biofilmów, co niektórym gatunkom umożliwia kolonizację dróg oddechowych, cewki moczowej oraz przewodu pokarmowego osób dorosłych.

Jerzy Kamiński, Wstępna charakterystyka bakteriofaga Serratia φOS10 – Rozdział 1.7 Bakterie rodzaju Serratia i infekujące je bakteriofagi

Zadanie 3.1 (0-1)
Opisz mechanizm kolonizacji bakterii z rodzaju Serratia.

Klucz odpowiedzi
Odniesienie do podstawy programowej	Wymagania ogólne Cele kształcenia	Wymagania szczegółowe Treści nauczania
	Podstawa programowa z 2017 roku. Liceum Ogólnokształcące / Technikum Biologia Poziom rozszerzony I. Pogłębianie wiedzy z zakresu różnorodności biologicznej oraz zjawisk i procesów biologicznych zachodzących na różnych poziomach organizacji życia. Uczeń: 2. wyjaśnia zjawiska i procesy biologiczne zachodzące w wybranych organizmach i w środowisku;	Podstawa programowa z 2017 roku. Liceum Ogólnokształcące / Technikum Biologia Poziom rozszerzony VI. Bakterie i archeowce. Uczeń: 5. przedstawia znaczenie bakterii w przyrodzie i dla człowieka, w tym wywołujących choroby człowieka (gruźlica, tężec, borelioza, salmonelloza, kiła, rzeżączka).
Zasady oceniania	1 p. – za prawidłowe opisanie mechanizmu kolonizacji bakterii z rodzaju Serratia 0 p. – za nieprawidłowe opisanie mechanizmu kolonizacji bakterii z rodzaju Serratia albo za brak odpowiedzi
Przykładowe rozwiązania	Bakterie z rodzaju Serratia tworzą na infekowanej powierzchni biofilm, zwany inaczej „błoną biologiczną”. Zawarta w biofilmie substacja (macierz) przytwierdza komórki bakteryjne do infekowanych błon śluzowych osoby dorosłej oraz chroni owe bakterie przed komórkami odpornościowymi człowieka. Wraz z rozwojem kolonii powierzchnia biofilmu się powiększa, a wraz z tym rozległość infekcji.
Uwagi