Chiński/Podstawy/Lekcja 7

W tej lekcji nauczymy się jak pytać o przedmiot i jak na takie pytanie odpowiedzieć:

• 这/那是什么？
• 这/那是　……。
• 这/那是　……　吗？
• 这/那不是　……。
• 这/那不是　……　吗？

这是什么? Co to jest?

Dialog 1

Tu możesz sprawdzić tłumaczenie

王明：这是什么？ 李红：这是书。 王明：那是什么？ 李红：那是钢笔。 王明：那是杂志吗？ 李红：不，那不是杂志。那是字典。

Wáng Míng: Zhè shì shěnme? Lǐ Hóng: Zhè shì shū. Wáng Míng: Nà shì shěnme? Lǐ Hóng: Nà shì gāngbǐ. Wáng Míng: Nà shì zázhì ma? Lǐ Hóng: Bù, nà bùshì zázhì. Nà shì zìdiǎn.

Tekst 2

王明是中国人。 王明是学生。 史密斯是美国人。 史密斯是王明的朋友。 史密斯是律师。

Wáng Míng shì Zhōngguórén. Wáng Míng shì xuéshēng. Shīmìsī shì Měiguórén. Shīmìsī shì Wángmíng de péngyǒu. Shīmìsī shì lǜshī.

Słownictwo

王明 (Wáng Míng)	rzeczownik Wang Ming [nazwisko i imię]
李红 (Lǐ Hóng)	rzeczownik Li Hong [nazwisko i imię]
这 (zhè)	zaimek to
是 (shì)	czasownik być (jest/są)
什么 (Chiny kontynentalne shénme and Taiwan shěme)	zaimek co
那 (nà)	zaimek tamto
钢笔 (gāngbǐ)	rzeczownik długopis
杂志 (zázhì)	rzeczownik czasopismo/magazyn
吗 (ma)	partykuła pytajna
不 (bù)	przysłówek nie
字典 (zìdiǎn)	rzeczownik słownik
中国人 (Zhōngguórén)	rzeczownik chińczyk/ chinka
学生 (xuéshēng)	rzeczownik student
史密斯 (Shǐmìsī)	rzeczownik Smith
美国人 (Měiguórén)	rzeczownik Amerykanin
朋友 (péngyǒu)	rzeczownik przyjaciel
律师 (lǜshī)	rzeczownik prawnik

Gramatyka

W tej lekcji poznasz jak powiedzieć po chińsku, że "coś jest czymś". Przede wszystkim powinieneś wiedzieć, że struktura zdania jest podobna jak w przypadku języka polskiego (zob. SVO w Wikipedii). Dobrą wiadomością jest również to, że czasowniki nie odmieniają się a końcówki rzeczowników i przymiotników nie ulegają zmianie. Nie są one także zalezne od czasu czy osoby.

这/那是什么？

To zdanie znaczy "Co to/tam jest?":

1. 这　是　什么？(Co to jest?)
2. 那　是　什么？(Co to tam jest?)

Jeżeli rozłożymy to zdanie na części:

这/那	是	什么	?
to/tamto	jest	co	?

A　是　B

To zdanie oznacza "A jest B".

"是" (shì), jest czasownikiem być, używany jest podobnie jak polskie jest lub równa się, równy, taki sam. ponieważ chińskie czasowniki nie ulegają zmianą, nie ma innych wersji "shi" taki jak w polskim "było", czy "jesteś".

Na przykład:

1. 这　是　书: to jest książka.
2. 那　是　杂志: to jest czasopismo.

A　不是　B

To zdanie znaczy "A nie jest B". "不" dosłownie znaczy "nie".

Na przykład:

• 这　不是　书: To nie jest książka.

Teraz przejdźmy do pytań typu ,,Co to jest , ,,Czym tamto jest. W takich przypadkach na początku stawiamy 这(to) lub 那(tamto) , następnie czasownik (W naszym przypadku ,być,) , na sam koniec wstawiamy zaimek pytajny(Kto? , Co? , Gdzie?).Szyk zdania jest odwrotny w tym przypadku niż polski szyk zdania. Struktura pytań To/Tamto - czasownik ,,być - zaimek pytajny.

Porównaj przykłady:

1. 这　是　书。(To jest książka.)
2. 这　是　什么？(Co to jest? dosłownie ""To jest co?"")

Uwaga w poniższych przykładach przedmiot znajduje się w pewnej odległości od nas.

1. 那　是　杂志。(To jest czasopismo .Dosłownie ""Tamto jest czasopismo"")
2. 那　是　什么？(Czym jest tamto? <Uwaga w polskim częściej pytamy się ,,Co to jest? i wskazujemy tą rzecz ręką.> Dosłownie ""Tamto jest co?"")

吗

"吗" jest partykułą używaną do tworzenia zdań pytających.Dodanie jej na końcu zdania powoduje zmianę znaczenia zdania w zdanie pytające.

Przykład 1:

• 这　是　书。(To jest książka.)

  ↓

  • 这　是　书　吗？(Czy to jest książka?)

Przykład 2:

• 这　不是　杂志。(To nie jest czasopismo.)

  ↓

  • 这　不是　杂志　吗？(Czy to nie jest czasopismo?)

是/不

"是" może być używane przy odpowiedziach "tak/nie". W takiej sytuacji "是" znaczy tak, podczas gdy "不" lub "不是" oznacza nie (dosłownie nie jest).

Jak poprawnie odpowiadać na pytania , również te z użyciem przeczenia? Przeważnie, tak samo jak po angielsku, ale należy uważać jeżeli pytania są negatywne, jak "To nie jest książka?". Jeśli pytanie samo w sobie zawiera zanegowanie , podczas gdy sytuacja jest prawdziwa używamy "不是" lub prościej "不", i odwrotnie. Na przykład:

• A: 这　不是　书　吗？ (Czy to nie jest książka? = To nie jest książka , prawda?)
  • B: 是，这　不是　书。 (Nie,to nie jest książka. = Masz rację to nie jest książka.)
  • B: 不，这　是　书。 (Tak, to jest książka. = Nie masz racji.To jest książka.)

Dokładniejsze omówienie tego przykładu. Czy to nie jest książka? W przypadku gdy to nie jest książka musimy to potwierdzić za pomocą "是" a następnie powiedzieć ,,To nie jest książka. W przypadku gdy jest to książka negujemy to za pomocą "不 " i musimy zwrócić uwagę iż tak nie jest mówiąc ,,To jest książka

Jeszcze jeden przykład:

• 他　今天　晚上　不　来　参加　宴会　了，对　吗？(On nie idzie na imprezę wieczorem, nieprawdaż?)
  • 不，他　肯定　要 来。(Tak, zdecydowanie idzie.)
  • 是 啊，他　很　忙　呢！(Nie, on jest zbyt zajęty!)

的

Znak "的" wskazuje, że następnie wymieniona rzecz jest w posiadaniu poprzednio wymienionej osoby lub rzeczy. W języku polskim jest to odpowiednik zaimka dzierżawczego . Na przykład :

1. 史密斯　的　书 <-> Książka Smitha .
2. 王明　的　钢笔 <-> Pióro Wang Ming'a .
3. 约翰** (Yuēhàn: John)　的　朋友** (péngyǒu: przyjaciel) <-> Przyjaciel Johna .
4. 我 的 老师 <-> Mój nauczyciel .

Dodatkowe słownictwo

笔记本 (bǐjìběn) 铅笔 (qiānbǐ) 英国人 (Yīngguórén) 法国人 (Fǎguórén) 报纸 (bàozhǐ) 老师 (lǎoshī) 作家 (zuòjiā)

rzeczownik notepad rzeczownik ołówek rzeczownik anglik / brytyjczyk rzeczownik francuz rzeczownik gazeta rzeczownik nauczyciel rzeczownik pisarz

Ćwiczenia

1. Poćwicz tworzenie zdań poprzez zamianę podkreślonego słowa:
   1. 史密斯是美国人。
      • 英国人
      • 法国人
   2. 这不是杂志。
      • 书
      • 笔记本*
      • 铅笔
2. Zamień podkreślone słowa i odpowiedz na pytania zarówno pozytywnie jak i negatywnie.
   • Przykład:
   • 史密斯　是　法国人　吗？
     • 是，史密斯　是　法国人。
     • 不，史密斯　不是　法国人。
   1. 那　是　杂志　吗？
      • 钢笔
      • 铅笔
      • 报纸*
   2. 王明　是　学生　吗？
      • 律师
      • 老师*
      • 作家*
3. Przetłumacz następujące zdania na chiński.
   1. Wang Ming nie jest nauczycielem. Wang Ming jest studentem. Wang Ming jest Chińczykiem. Wang Ming nie jest Amerykaninem.
   2. Smith jest prawnikiem. Smith nie jest pisarzem. Smith jest Amerykaninem. Smith nie jest Francuzem.
   3. To jest książka Smitha. To jest długopis Wang Minga.

Further reading

Przeczytaj poniższy tekst, a potem odpowiedz na pytania po chińsku.

你好　(nǐhǎo, cześć)，我　(wǒ, ja)　是　王明。我　是　学生，我　是　中国人。这　是　史密斯。史密斯　是　我　的¹ 朋友，史密斯　是　律师。那　是　史密斯　的　妻子 (qīzi, żona)，安娜 (Ana)。安娜　是　我　的　英语　(yīngyǔ, język angielski) 老师。

1."我　的" znaczy "mój", omówimy to w następnej lekcji.

Pytania:

1. Kto to jest "ja"?
2. Co robi Smith?
3. Kim jest Ana?
4. Co robi Ana?

Pożyteczne zwroty

Pozdrowienia. Jak pozdrawiać ludzi po chińsku? 你好！(nǐhǎo): Dzień dobry / Cześć! 您好 (nínhǎo): Witam pana/panią. 嗨！(hài): Cześć (Wyraz ten naśladuje anglojęzyczne ,,Hi ! 你 吃　过　饭　了　吗？(chī guò fàn le ma?): czyś zjadł jedzenie? (popularne powiedzonko między kumplami itd. , ale nie znaczy to, że cię zapraszają na kolację! to powiedzonko w innej wersji będzie (zwłaszcza pośród Pekińskich mieszkańców "你吃了吗？") 再见。(zàijiàn): Do widzenia. 拜拜。(bāibāi): nara! (angielskie bye bye) 回头见。(huítóu jiàn): Na razie.

Tłumaczenie

Znak chiński	Tłumaczenie znaków	Tłumaczenie
Text 1 王明：这　是　什么？ 李红：这　是　书。 王明：那　是　什么？ 李红：那　是　钢笔。 王明：那　是　杂志　吗？ 李红：不，那　不是　杂志。那　是　字典。	Dialog 1 Wang Ming: To jest co? Li Hong: To jest książka. Wang Ming: Tamto jest co? Li Hong: Tamto jest długopis. Wang Ming: Tamto jest czasopismo (final interrogative particle)? Li Hong: Nie, tamto nie jest czasopismo, to jest słownik.	Dialog 1 Wang Ming: Co to jest? Li Hong: To jest książka. Wang Ming: Co to tam jest? Li Hong: Tam jest długopis. Wang Ming: Czy to tam to czasopismo? Li Hong: Nie tamto to nie jest czasopismo. To jest słownik.
Tekst 2 王明　是　中国人。 王明　是　学生。 史密斯　是　美国人。 史密斯　是　王明　的　朋友。 史密斯　是　律师。	Text 2 Wang Ming jest Chińczykiem. Wang Ming jest studentem. Smith jest Amerykaninem. Smith jest Wang Minga przyjacielem. Smith jest prawnikiem.	Text 2 Wang Ming jest Chińczykiem. Wang Ming jest studentem. Smith jest Amerykaninem. Smith jest przyjacielem Wang Minga. Smith jest prawnikiem.