Pszczelarstwo/Biologia/Nogi

Odnóża

Noga pszczoły miodnej

Pszczoły, podobnie jak wszystkie owady i inne zwierzęta należące do taksonu Hexapoda, posiadają trzy pary odnóży krocznych. U robotnic pszczoły miodnej na goleniach (tibia) trzeciej, ostatniej pary odnóży znajduje się "koszyczek" (Corbicula), do którego pszczoła zbiera pyłek. Koszyczki to wgłębienia na goleni, otoczone długimi szczecinowatymi, skierowanymi do środka włoskami (scopae). Sczesywanie pyłku z głowy i tułowia odbywa się w locie. Jednocześnie owady pszczoły miodne (Apis) dodają do pyłku odrobinę nektaru, aby lepiej się lepił. Na dnie koszyczka znajduje się jeden sztywny włosek, który stabilizuje grudkę pyłku.

Stopy pszczół są pięcioczłonowe. Są wyposażone w szczoteczki i grzebyki służące do zgarniania pyłku do koszyczków.

Nogi służą pszczołom nie tylko do chodzenia, ale (poza czułkami) pełnią również funkcję porównywalną z funkcją uszu u innych zwierząt. Poprzez nogi pszczoły rejestrują np. drgania plastra pszczelego, spowodowanego przez energiczne ruchy skrzydełek tańczących pszczół.

Obnóża

Uformowany w grudki pyłek znajdujący się w koszyczkach jest w pszczelarstwie nazywany "obnóżami". W zależności od rodzaju rośliny, z której pyłek został zebrany, obnóża mają charakterystyczny kolor.

Sposób gromadzenia pyłku na odnóżach decuduje o zaliczaniu pszczoły miodnej do grupy tzw. "nogozbieraczek". Ale nie wszystkie owady zbierające pyłek posiadają koszyczki. Niektóre gatunki, np. pszczół samotnice z rodzaju miesierek (Megachile), są "brzuchozbieraczkami". Oznacza to, że pyłek zbierany jest między skierowanymi do przodu włoskami, znajdującymi się na brzusznej stronie tułowia (abdomen), poniżej drugiego segmentu (metasoma). U innych owadów miejsce przystosowane do przenoszenia znajduje się na pierwszym segmencie odwłoka ((propodeum). Istnieją również owady zbierające pyłek do wola.

Budowa odnóży

Noga owada (Insecta)

coxa - biodro
trochanter - krętarz
femur - udo
tibia - goleń
spur, calcar - ostroga
tarsus - stopa (pięcioczłonowa)
corbicula - koszyczek
unguis - pazurki (i przylgi)