Pszczelarstwo/Produkty/Jad
Jad pszczeli[edytuj]
Jad pszczeli (apitoksyna) – wydzielina gruczołu jadowego pszczoły robotnicy lub matki pszczelej. Jest to bezbarwna, kwaśna ciecz o gęstości 1,1313 g/cm³ i pH 5,0-5,5. Ma słaby charakterystyczny zapach. Jest mieszaniną wielu związków, między innymi są to:
- aminy
- histamina (1% s.m)
- apamina (2% s.m)
- melityna (50% s.m.)
- enzymy
- fosfolipaza (12%)
- hialuronidaza (3%)
Stwierdzono także obecność peptydów i białek.
Jad pszczeli jest odporny na niską i wysoką temperaturę. Ogrzewanie w stanie ciekłym do temp. 100°C, a także zamrażanie nie wpływa na zmianę właściwości toksycznych.
Każdy ze składników jadu pszczelego ma silne działanie farmakologiczne. Medycyna ludowa traktowała zawsze jad pszczeli jako naturalny i skuteczny środek leczniczy w różnych postaciach reumatyzmu.
Podczas żądlenia pszczoła wprowadza do ciała ofiary ok. 0,012 mg jadu, od jednej pszczoły można uzyskać ok. 0,085 mg. Skład i ilość produkowanego jadu pszczelego zależy od wieku pszczoły (maksymalnie w 10-15 dniu życia).
Jad pszczeli zawiera także feromony alarmowe, które uwalniane w chwili żądlenia przez jedną pszczołę mobilizują inne do żądlenia.
Jad pszczeli może powodować, czasami bardzo silne, reakcje uczuleniowe.