Kaszubski/Podstawy/Lekcja 5
Język kaszubski |
Ùczba piątô
[edytuj]W tej lekcji poznasz liczebniki porządkowe po kaszubsku. Przyda ci się to do pytań o wiek oraz w sklepie, gdy będzie pytał się o cenę produktu.
Gôdka
[edytuj]Gôdka - Kùli lat? | |
|
Gôdka - Kùli to kòsztô? | |
|
Słowôrz - Do dialogu | ||||
|
<br=clear>
Gramatyka
[edytuj]Liczebniki
[edytuj]Liczebniki w języku kaszubskim niezbyt różnią się od ich innych słowiańskich odpowiedników, na przykład w języku polskim. Od 0 do 10 liczymy następująco:
nul, jeden, dwa, trzë, sztërë, piãc, szesc, sétmë, òsmë, dzewiãc, dzesãc.
Kolejne także wyglądać będą znajomo:
jednôsce, dwanôsce, trzënôsce, sztërnôsce, piãtnôsce, szesnôsce, sétmënôsce, òsmënôsce, dzewiãtnôsce, dwadzescë, trzëdzescë, sztërdzescë, piãcdzesąt, szescdzesąt, sétmëdzesąt, òsmëdzesąt, dzewiãcdzesąt.
Trochę inaczej sprawa wygląda jeżeli chodzi o liczebniki pomiędzy kolejnymi dziesiątkami. Możemy powiedzieć:
- 21 dwadzescë jeden lub jeden dwadzescë
- 35 trzëdzescë piãc lub piãc trzëdzescë
- 55 piãcdzesąt piãc lub piãc piãcdzesąt
- 78 sétmëdzesąt òsmë lub òsmë sétmëdzesąt
- 92 dzewiãcdzesąt dwa lub dwa dzewiãcdzesąt
Mimo, iż częściej spotykanym jest pierwszy system, warto znać oba.
Kolejne liczby piszemy następująco:
sto, dwasta, trzësta, sztëresta, piãcset, szescset, sétmëset, òsmëset, dzewiãcset, tësąc.
- 150 półtorasta lub sto piãcdzesąt
Pëtowniczi
[edytuj]Kùli odpowiada polskiemu ile. Tak więc jeżeli chcemy zapytać się o wiek, powiemy:
- Kùli lat jest të stôri/stôrô?
Możemy zapytać się też o cenę:
- Kùli przińdze za nen aùtôł?
- Kùli kòszta nen aùtôł?
W przypadku pytań o cenę możemy też użyć zwrotów:
- Wiele za nen aùtôł?
- Wiele przińdze za nen aùtôł?
- Wiele kòszta nen aùtôł?
Jem òsmënôsce lat stôri
[edytuj]Po polsku powiemy: mam osiemnaście lat. W języku kaszubskim konstrukcja jest odmienna, powiemy raczej jem òsmënôsce lat stôri, czyli dosłownie jestem osiemnaście lat stary. Podobna konstrukcja występuje w języku angielskim: I'm eighteen years old.
Czasniczi
[edytuj] Czasnik - kòsztac (kòniugacëjô I)
| ||||||||||||||
|
<br=clear>
Czasnik - przińc (kòniugacëjô III)
| ||||||||||||||
|
<br=clear>
Jistniczi
[edytuj] Jistnik - wãbórk (rodzaj męski)
| ||||||||||||||||||||||||
|
Cwiczënczi
[edytuj]- Przetłumacz na kaszubski
- Tomek ma 24 lata.
- Ile kosztuje ta książka?
- Po ile jest ten słownik?
- Ile masz lat?
- Ile lat ma ten budynek?
- Mam samochód.
- Przetłumacz na polski:
- Kùli przińdze za nen wãbòrk?
- Szesc sétmëdzesąt złotich.
- Kùli lat jes të stôri?
- Jem piãtnôscë lat stori.
- Przetłumacz dialogi rozpoczynające lekcje na język polski.
- Podane liczby zapisz w obu poznanych systemach liczenia:
- 21, 17, 35, 49, 77, 89, 98, 64, 52
- Zapisz podane liczby:
- 1234, 864, 1953, 209, 222, 535, 999
Słowôrz - do ćwiczeń | ||||
|
<br=clear>
Język kaszubski |