Wikijunior:Układ Słoneczny/Uran

Układ Słoneczny

Wstęp Nasz Układ Słoneczny Słońce ☉ • Merkury ☿ Wenus ♀ Ziemia ⨁ Księżyc Mars ♂ • Pas planetoid Ceres ⚳ • Jowisz ♃ Saturn ♄ Uran ⛢ Neptun ♆ • Komety Pas Kuipera Pluton ♇ Haumea Makemake Eris Obłok Oorta Heliosfera Słowniczek Obserwacje

Uran, siódma planeta od Słońca, został odkryty przez Williama (Fryderyka Wilhelma) Herschela 13 marca 1781 roku.

Jak duży jest Uran?

Porównanie rozmiarów Ziemi
i Urana

Uran ma 51 tysięcy kilometrów średnicy; to cztery razy tyle co Ziemia. Jest trzecią pod względem wielkości i czwartą pod względem masy planetą Układu Słonecznego.

Jak wygląda jego powierzchnia?

Uran, podobnie jak inne gazowe olbrzymy, nie ma powierzchni, na której można by wylądować. Poniżej gazowej atmosfery znajduje się prawdopodobnie bryła skał i lodu.

Jakie są jego pierścienie?

Uran ma 11 pierścieni. Są wąskie, ciemne i trudne do zaobserwowania. Odkryto je przypadkiem w 1977 roku. Astronomowie obserwowali jasną gwiazdę, znajdującą się na niebie w pobliżu Urana. Jej światło zostało przesłonięte tuż przed i tuż po tym, jak zniknęła za Uranem. Wywnioskowano z tego, że Uran posiada system pierścieni.

Jakie są jego księżyce?

Pierścienie i księżyce Urana.

Uran ma 27 odkrytych dotąd księżyców. Do największych należą: Miranda, Ariel, Umbriel, Titania i Oberon.

Jak długo trwa dzień i rok na tej planecie?

Dzień na Uranie trwa 17 ziemskich godzin, natomiast rok – czas pełnego obiegu Urana dookoła Słońca – to 84 ziemskie lata.

Uran jest jedyną planetą, której oś obrotu jest przechylona tak bardzo, że wygląda, jakby wirowała na boku. Ten sposób obrotu powoduje wyjątkowy układ pór roku! Gdy Uran porusza się po swojej orbicie, Słońce świeci najpierw prawie prosto na jego jeden biegun, potem na równik, a następnie na drugi biegun. Zatem gdyby żyli tam ludzie, prawie na całym Uranie mogliby obserwować dwa zjawiska, których na Ziemi nie można oglądać z jednego miejsca. Z jednej strony przez wiele ziemskich lat trwają stale noc polarna i dzień polarny, takie jak na Ziemi w Arktyce i Antarktyce. Jednak z drugiej strony dwa razy w roku (bliżej biegunów w czasie dnia polarnego, a bliżej równika w tym okresie, kiedy słońce co dzień wschodzi i zachodzi) słońce widać w zenicie, czyli dokładnie nad głową, tak jak na Ziemi w ciepłych krajach.

Z czego jest zbudowany?

W odróżnieniu od Jowisza i Saturna, Uran zbudowany jest w większości z lodu i skał. Jego atmosfera składa się głównie z wodoru i helu. Wykryto w niej także niewielkie ilości wody, metanu i amoniaku. Ciemnoniebieski kolor Urana pochodzi z metanowych chmur, które pochłaniają głównie czerwone światło, a odbijają niebieskie.

Jak silne jest przyciąganie Urana?

Przyciąganie w górnych warstwach atmosfery jest nieznacznie (o około 1/5) słabsze od ziemskiego.

Od czego pochodzi jego nazwa?

W mitologii starożytnych Greków Uranos był bogiem nieba, małżonkiem Gai – bogini Ziemi lub, w zależności od źródeł, jej synem. Uranos należał do rasy protogenoi, czyli pierwszych istot, które wyłoniły się z Chaosu. Został strącony do Tartaru, przez własnego syna Kronosa. Z jego krwi narodziły się trzy, potworne boginie zemsty - Erynie. Uran jest jedyną planetą, której nazwa pochodzi od greckiego imienia boga (a nie rzymskiego).