Mózg jak komputer/Dzień 13.

Instrukcja 3. Powtórz 18 najważniejszych bitew w historii - opcjonalnie. Dwunastego dnia Programowania Neuronalnego jedną z instrukcji było nauczenie się osiemnastu wydarzeń historycznych. Jeżeli chcesz je trwale zapamiętać, musisz co najmniej kilkukrotnie powtórzyć te informacje. Dziś opcjonalnie przejrzyj jeszcze raz w pamięci wszystkie wyobrażenia, jakie wtedy stworzyłeś. Możesz wpisać je także w swoją "sieć" wiedzy, jak to zrobić, dowiesz się z tutorialu Architektonika pamięci.

Architektonika pamięci

Ludzka pamięć funkcjonuje w sposób zupełnie inny, niż pamięć komputerowa. Współczesna edukacja wydaje się tego nie zauważać, dlatego jej efektywność nie jest tak dobra, jak być powinna. Pamięć jest właściwie najważniejszą rzeczą w zdobywaniu wiedzy i kreatywności, dlatego warto poznać skuteczne metody zarządzania nią.

Jak zapewne wiesz, ludzka pamięć ma charakter asocjatywny, kolejne informacje są w niej zapisywane na zasadzie asocjacji, czyli skojarzeń w postaci pojedynczych jednostek i grup informacji, tzw. mnemonów. To model teoretyczny, ale wystarczający na nasze potrzeby. Pamięć można porównać do sieci neuronalnej, każdy pojedynczy neuron to mnemon i tak, jak każdy neuron łączy się aksonami z kilkoma tysiącami innych neuronów, tak samo mnemony w pamięci połączone są ze sobą za pomocą skojarzeń. Jeżeli chcesz skutecznie zapisać jakiś mnemon w pamięci, musisz włączyć go w już istniejącą sieć.

Dwunastego dnia Programowania Neuronalnego jedną z instrukcji było nauczenie się osiemnastu wydarzeń historycznych, co znacznie ułatwiało skorzystanie z mnemoniki. Choć zapewne bez większych problemów zdałeś potem test, jestem przekonany, że gdybym poprosił Cię o wymienienie po kolei wszystkich tych wydarzeń, miałbyś z tym problem. Co prawda są one w pamięci i w odpowiednim momencie będziesz w stanie je sobie przypomnieć, ale ponieważ każde jest pewnie w innym miejscu Twojej "sieci" wiedzy, miałbyś problem z bezpośrednim ich wymienieniem. Dlatego aby mieć bezpośredni, pamięciowy dostęp do grup mnemonów, można umieścić je w swojej "sieci" wiedzy w sposób uporządkowany, rozbudowując pałac pamięci, o czym była mowa trzeciego dnia Programowania Neuronalnego lub konstruując matrycę pamięciową, tak jak zostało to opisane czwartego dnia. Można także skorzystać z obu mnemonik.

Gdybyś więc chciał mieć bezpośredni, pamięciowy dostęp do osiemnastu najważniejszych bitew w historii, powinieneś umieścić je gdzieś w pałacu pamięci, obok siebie lub w matrycy pamięciowej na wybranych przez siebie zakładkach. Oczywiście nie wszystkie informacje trzeba umieszczać w pamięci, np. nie ma potrzeby umieszczać tam numerów telefonów, no chyba, że chciałbyś kiedyś mieć dostęp do całej listy i ją w pamięci przeglądać.

Powtarzanie informacji

Umieszczenie jakiejś informacji w pamięci to tylko połowa sukcesu. Aby mieć do niej ciągły dostęp, należy w odpowiednich, coraz dłuższych interwałach czasowych dokonywać powtórek, inaczej mnemony będą się z pamięci ulatniać. Zagadnieniem zapominania zajęli się już w latach 80. XX wieku dwaj polscy naukowcy, Piotr Woźniak i Edward Gorzelańczyk. Stworzyli teoretyczny model pamięci, który dr Woźniak rozwinął potem w system SuperMemo.

Jeżeli chcesz coś trwale zapamiętać, powinieneś tę informację powtórzyć przynajmniej kilkukrotnie w pewnych odstępach czasu. Edukacja skonstruowana jest w taki sposób, że na jej poszczególnych szczeblach informacje powtarzane są w sposób chaotyczny, co nie jest efektywne. Możesz "ręcznie" ustalić sobie kolejne dni powtórek dla informacji, jakie chcesz zapamiętać trwale, korzystając z prostego algorytmu:

1. Pierwsza powtórka - po 24 godzinach.
2. Druga powtórka - po tygodniu
3. Trzecia powtórka - po miesiącu

Jednakże kontrola kolejnych interwałów powtórek może być problematyczna, gdy dużo się uczymy lub próbujemy zapamiętać wiele rzeczy, jak np. słownictwo języka obcego. Tutaj z pomocą przychodzi nam nowoczesna technologia, istnieją bowiem programy komputerowe, która same ustalają interwały dla kolejnych powtórek. Istnieje wiele programów komputerowych, wykorzystujących system SuperMemo, wymienię trzy moim zdaniem najlepsze, dostępne bezpłatnie, najbardziej uniwersalne:

• Anki - program dostępny za darmo na wszystkie platformy systemowe (Windows, Linux, Mac, BSD) oraz na smartfony. Można go także używać bezpośrednio z przeglądarki internetowej za pomocą otwartej, bezpłatnej platformy AnkiWeb, gdzie znajduje się sporo różnorodnych, bezpłatnych kursów.
• SuperMemo 2004 - twórcy metody SuperMemo udostępniają bezpłatnie niektóre starsze wersje swojego programu, bardzo rozbudowane i bogate w funkcje, ale dostępne tylko na platformy Windows. Niektóre kursy są darmowe, ale bazy danych są rozproszone w sieci.
• Mnemosyne - Mnemosyne także dostępny jest za darmo na wszystkie platformy systemowe, jednakże nie posiada już tak rozbudowanego repozytorium kursów jak Anki.

Jeżeli więc na poważnie myślisz o nauce lub chcesz coś trwale zapamiętać, wykorzystaj nowoczesną technologię, wybierz jeden z dostępnych programów komputerowych i zacznij z niego regularnie korzystać. W programie możesz np. umieszczać informacje, jakie zapisujesz w matrycy pamięciowej czy pałacu pamięci, a ten przypomni Ci w odpowiednich dniach, że należy dokonać powtórki.