Szczególna teoria względności/Baza odniesienia w mechanice Einsteina i Newtona

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.
Szczególna teoria względności
Szczególna teoria względności
Baza odniesienia w mechanice Einsteina i Newtona

Licencja
Autor: Mirosław Makowiecki
Absolwent UMCS Fizyki Komputerowej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Email: miroslaw(kropka)makowiecki(małpa)gmail(kropka)pl
Dotyczy: książki, do której należy ta strona, oraz w niej zawartych stron i w nich podstron, a także w nich kolumn, wraz z zawartościami.
Użytkownika książki, do której należy ta strona, oraz w niej zawartych stron i w nich podstron, a także w nich kolumn, wraz z zawartościami nie zwalnia z odpowiedzialności prawnoautorskiej nieprzeczytanie warunków licencjonowania.
Umowa prawna: Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń.
Autor tej książki dołożył wszelką staranność, aby informacje zawarte w książce były poprawne i najwyższej jakości, jednakże nie udzielana jest żadna gwarancja, czy też rękojma. Autor nie jest odpowiedzialny za wykorzystanie informacji zawarte w książce, nawet jeśli wywołaby jakąś szkodę, straty w zyskach, zastoju w prowadzeniu firmy, przedsiębiorstwa lub spółki bądź utraty informacji, niezależnie czy autor (a nawet Wikibooks) został powiadomiony o możliwości wystąpienie szkód. Informacje zawarte w książce mogą być wykorzystane tylko na własną odpowiedzialność.


Będziemy się tutaj zajmowali macierzą bazy w starym i nowym układzie odniesienia w teorii transformacji Lorentza i Galileusza.

Teoria transformacji bazy w transformachach Lorentza[edytuj]

Będziemy tutaj badać transformacje Lorenza dla sygnatury dodatniej i ujemnej.

Sygnatura dodatnia[edytuj]

Napiszmy transformacje macierzy bazy z układu współrzędnych starego do nowego wiedząc, że zachodzi dla wersora czasowego , którego długość musi być równa jeden z definicji tensora Minkowskiego (16.4), i biorąc bazę w nowym układzie odniesienia , w którym będziemy oznaczać macierz przejścia przez , oraz wiedząc, że macierz bazy w przestrzeni absolutnej przedstawia się jako:

(17.1)

Z macierzą transformacji zdefiniowaną według (11.3) na podstawie (2.12) możemy napisać wzór w przestrzeni absolutnej, co z niego otrzymamy transformację macierzy bazy ze starego układu odniesienia do nowego:

(17.2)

Na podstawie (17.1) widzimy, że istnieje dwa rodzaje baz ze względu na wersor czasowy, w których każdy ten rodzaj odpowiada nieskończeniu wiele takich baz , przy ściśle określonym , napisane według (17.1). Wykorzystując wzór (17.2) na transformacje bazy z jednego układu współrzędnych do drugiego i macierz bazy w starym układzie odniesienia (17.1), wtedy na podstawie tego możemy napisać:

(17.3)

Na podstawie (17.3) przestrzeń (n-wymiarową przestrzeń bez wymiaru czasowego) w nowym układzie odniesienia nie znajduje się dokładnie w przestrzeni starego układu odniesienia. Ale mamy w nowym układzie odniesienia , które niech będą współrzędnymi bazy w układzie absolutnym o wersorach ortonormalnych. Przetransformujmy bazę absolutną starą w nową w taki sposób by wybrać nową bazę absolutną o wersorach ortonormalnych, wtedy:


(17.4)

Napiszmy transformację bazy współrzędnych absolutnych starych w nowe wykorzystując tożsamości (4.17) pisząc transformacje do bazy absolutnej podobnej do (17.1) w sposób:





(17.5)

Napiszmy macierz na na podstawie macierzy (17.5) zamieniając skalary i macierze w wierszach i kolumnach w nim bez primów na primy i odwrotnie, co dalej będziemy przekształcać tą macierz wykorzystując (7.17):

(17.6)

bo zachodzi tożsamość na podstawie twierdzeń (3.11), (3.12) i (4.1):




Teraz sprawdźmy, czy macierz (17.6) jest macierzą odwrotną do macierzy (17.5) wykorzystując tożsamość (4.17), wtedy możemy napisać:


A oto dowód:







(17.7)

Stąd rzeczywiście macierz (17.6) jest macierzą odwrotną do macierzy (17.5) na podstawie dowodu (17.7). Ale można zauważyć na podstawie (17.5) i (17.6), że zachodzi:

(17.8)

co na tej podstawie dowiedliśmy, że zachodzi (17.4). Stąd udowodniliśmy, że twierdzenie (4.17) nie jest wcale sprzeczne ze stwierdzeniem według (17.4), (bo dowód (17.7)Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.) i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.. Możemy również powiedzieć, że zachodzi: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Stwierdzenie Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. jest prawdziwe na podstawie Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.. Dla transformacji Galileusza bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. do Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., które również przyjmujemy w szczególnej teorii względności, mamy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., gdzie Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. jest to macierz dla Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., co stąd Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., co stąd na tej podstawie otrzymujemy transformacje na wzór Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., czyli wzór na transformacje Galileusza bazy z jednego układu odniesienia do drugiego dla bazy podstawowej Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.. Dla Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. mamy macierz transformacji Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. na podstawie wniosków: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. A także policzmy iloczyn macierzy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., czyli: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Stąd na podstawie Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. mamy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., czyli otrzymujemy taką samą transformację jak przy transformacji bazy Galileusza Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. jak powinno na pewno być. Napiszmy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. wykorzystując własności macierzy: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Przeprowadźmy małe obliczenia wiedząc jak się zmieniają się wersory w bazie podobnej wchodząc do bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. dla Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., czyli: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Na podstawie obliczeń Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. dla Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. dostajemy: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. A teraz policzmy macierz transformacji Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., zatem: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. a także policzmy dla Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., co: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. A teraz policzmy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. podstawiając za Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. macierz Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., wiedząc, że zachodzi Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. z definicji wersora czasowego, bo jego długość ma być równa jeden, czyli: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Równość Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. zachodzi na podstawie Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., bo to przejście da się tylko udowodnić przy założeniu, że jest spełniona zależność Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., co kończy dowód zależności Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.. Policzmy transformację macierzy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. do Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., wiedząc, że ogólnie dla macierzy transformacji Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. zachodzi związek Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Dla transformacji bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. w inną bazę podobną do niego według Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. tensor metryczny transformuje się według Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., a w bazie Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. w podobną do niego w bazę dla Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. tensor metryczny transformuje się według Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów..

Sygnatura ujemna[edytuj]

Weźmy bazę o sygnaturze ujemnej w postaci: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.

  • Gdzie Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. jest dowolne.

Transformacja z bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. ze starego układu odniesienia do nowego przedstawia się wzorem dla sygnatury dodatniej na podstawie przedstawienia transformacji przedstawia się według wzoru Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.. Pomnóżmy macierz bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. starego i nowego układu odniesienia, tzn. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. przez jednostkę urojoną Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. we wzorze transformacyjnym tej bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., znając macierz Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., które są takie same jak dla sygnatury dodatniej, wtedy wychodzi nam macierz Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., wtedy zastąpmy w naszym równaniu według Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., a tam minus weźmy pod macierze Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., wtedy otrzymamy transformację bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. o takiej samej macierzy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. jak dla sygnatury dodatniej, tzn. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.. Napiszmy transformację tensora metrycznego ze starego układu odniesienia do nowego przy dowolnym Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., zatem: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Weźmy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., wtedy macierz bazy starego i nowego układu współrzędnych jest o postaci: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. W takim razie transformacja bazy starego układu współrzędnych do nowego układu przedstawia się: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Wtedy transformacja tensora metrycznego jest: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Czyli w Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. udowodniliśmy transformację tensora metrycznego Minkowskiego w sygnaturze ujemnej.

Teoria bazy transformacji Galileusza[edytuj]

Będziemy tutaj badać transformacje Galileusza dla sygnatury dodatniej i ujemnej.

Sygnatura dodatnia[edytuj]

Weźmy sobie bazę taką samą jak w szczególnej teorii względności Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., wtedy jest spełnione Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.. Weźmy Galileuszowską macierz transformacji Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., wtedy możemy zapisać: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Weźmy inną bazę absolutną, której współrzędne przetransformujemy macierzą Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., wtedy możemy powiedzieć: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Wtedy macierz bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. na podstawie obliczeń macierzowych Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. piszemy wynikającą z tego na podstawie tożsamości transformacji bazy przestrzennej Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Na podstawie analogii do macierzy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. napiszmy macierz odwrotną do niego Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. zastępując wielkości primowane wielkościami bez primów i odwrotnie, dostajemy wzór na macierz Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Policzmy czy rzeczywiście macierz Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. jest macierzą odwrotną do macierzy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., tzn. czy właściwie obraliśmy tą macierz, wykorzystajmy wtedy wzór na transformacje bazy przestrzennej Galileusza Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Zatem macierz Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. jest macierzą odwrotną do macierzy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. jak przypuszczaliśmy. Napiszmy jaki wyjdzie wynik z wyrażenia macierzowego dla prędkości o wiele mniejszych od prędkości światła, zakładając, że Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., wtedy: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Dla teorii transformacji Galileusza iloczyn macierzy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. przez jego macierz transponowaną daje nam macierz w przybliżeniu jedynkową, czyli baza absolutna w nowym i starym układzie odniesienia jest w przybliżeniu ogólnie ortonormalna. Napiszmy tożsamość macierzową, którą przepiszemy jako transformację bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. wymiarowej ze starego układu współrzędnych do nowego, to wtedy tożsamość: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Przeprowadźmy małe obliczenia wiedząc jak się zmieniają się wersory w bazie podobnej wchodząc do bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. dla Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. wykorzystując Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. wynikającego z Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. wyprowadzona w poprzednim rozdziale, czyli:

Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.

Macierz Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. przedstawia się: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Dokończy obliczenia z punktu Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. wyznaczając wzór na transformacje bazy z bazy w starym układzie współrzędnych dla Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. na bazę w nowym układzie współrzędnych dla Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., zatem: Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. Transformacja bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. wielowymiarowej w teorii transformacji Galileusza, czyli dla prędkości o wiele mniejszych od prędkości światła, przedstawia się w formie Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i ona jest podobna bardzo do wzoru Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., tylko tutaj dokładnie nie da się wyznaczyć transformacji tensora metrycznego Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., jak w punkcie Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., opisująca przestrzenie Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. wymiarowe.

Sygnatura ujemna[edytuj]

Weźmy bazę o sygnaturze ujemnej w postaci Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. w transformacji Galileusza, w którym Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. są dowolne. Transformacja z bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. ze starego układu odniesienia do nowego przedstawia się wzorem dla sygnatury dodatniej na podstawie transformacji przedstawia się według wzoru Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.. Pomnóżmy macierz bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. starego i nowego układu odniesienia, tzn. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. przez jednostkę urojoną Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. we wzorze transformacyjnym tej bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. znając macierz Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., które są takie same jak dla sygnatury dodatniej, wtedy wychodzi nam macierz Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., wtedy zastąpmy w naszym równaniu według Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., a tam minus weźmy pod macierze Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., wtedy otrzymamy transformację bazy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. o takiej samej macierzy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., jak dla sygnatury dodatniej, tzn. Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.. Weźmy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. i Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., wtedy macierz bazy starego i nowego układu współrzędnych jest napisana formułą Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów.. W takim razie transformacja jest dla bazy starego i nowego układu odniesienia napisana dla tego przypadku wzorem Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów..

Dlaczego czas nie może płynąć do tyłu[edytuj]

Według tego modułu, gdy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., to czas płynie do przodu, a gdy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., to czas płynie do tyłu, lub odwrotnie, w szczególnej teorii względności i mechaniki Newtona, na podstawie przedstawienia ogólnej bazy czasoprzestrzennej Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., to świat według tych dwóch przypadków wygląda tak samo, jak by czas płynął tylko w jednym kierunku, bo przypadek Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów. można przetransformować na Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., lub odwrotnie. Stąd wniosek, rzucona filiżanka od kawy, która się potłukła, to taki proces nie może zajść w kierunku odwrotnym, czyli ona nie może się złożyć, a więc czas płynie tylko w jednym kierunku, w kierunku dodatnich czasów, gdy założymy, że zachodzi Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów., lub w kierunku ujemnych czasów, gdy mamy Upłynął czas przewidziany do wykonywania skryptów..