Szczególna teoria względności
Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Szczególna teoria względności
Szczególna teoria względności
BoksySpis treści
Szczególna teoria względności jest to dział fizyki zajmujących się przede wszystkim ruchem ciał poruszających się z prędkościami porównywalnymi z prędkością światła w próżni.
Spis treści[edytuj]
Przypomnienie o operatorach rzutowych
- 1Formułowanie operatora rzutowego równoległego
- 2Właściwości kwadratu operatora rzutowego równoległego
- 3Formułowanie operatora rzutowego prostopadłego
- 4Kwadrat operatora rzutowego prostopadłego
- 5Iloczyn operatora rzutowego prostopadłego przez równoległy
- 6Wektor prędkości kontrawariantny definiowany przez wektor prędkości kowariantny
- 7Definicja operatora rzutowego równoległego kontrawariantnego transponowanego przez jej wersję kowariantną
- 8Definicja operatora rzutowego prostopadłego kontrawariantnego transponowanego przez jej wersję kowariantną
- 9Iloczyn skalarny wektorów kontrawariantnych równa iloczynowi skalarnemu wektorów kowariantnych
- 10Związek operatora rzutowego równoległego i macierzy iloczynu skalarnego
- 11Związek operatora rzutowego prostopadłego i macierzy iloczynu skalarnego
- 12Iloczyn skalarny dwóch operatorów rzutowych równoległych
- 13Iloczyn skalarny operatorów rzutowych prostopadłych
- 14Iloczyn skalarny operatorów rzutowych równoległych i prostopadłych
- 15Analogiczne związki dla operatorów rzutowych kowariantnych i podobieństwa do ich wersji kontrawariantnych
Przypomnienie transformacji Galileusza, właściwości operatorów transformacji
- 1Transformacje iloczynu skalarnego przestrzeni zwykłej czasoprzestrzeni Galileusza
- 2Zestaw transformacji prostych i odwrotnych Galileusza
- 3Macierz transformacji równoległy i prostopadły
- 4Transformacja prędkości nowego układu odniesienia względem starego na prędkość starego układu odniesienia względem nowego
- 5Macierz transformacji prosta i odwrotna - związki
- 6Zestaw transformacji prostych i odwrotnych Galileusza poprzez równoległe i prostopadłe macierze transformacji
- 7Tożsamość na iloczynach macierzy transformacji równoległego i prostopadłego
- 8Tożsamość na iloczynach macierzy transformacji równoległych
- 9Tożsamość na iloczynach macierzy transformacji prostopadłych
- 10Prawo Pitagorasa na macierzach transformacji równoległym i prostopadłym
- 11Definicja macierzy iloczynu skalarnego poprzez wektor bazy w przestrzeni zwykłej Galileusza
- 12Tranformacje operatorów rzutowych
- 13Transformacje dowolnych pochodnych wektora położenia
- 14Przechodniość macierzy transformacji, a transformacja tożsamościowa
Transformacje prędkości - początek rozważań
- 1Wynikające wnioski z transformacji prędkości od układu odniesienia K do K' do obliczeń pierwszego i drugiego rozwiązania m00 z minusem i plusem, a jednakowość prędkości światła we wszystkich układach odniesienia
- 2Wynikające wnioski z transformacji prędkości ze starego układu odniesienia do nowego do obliczeń prędkości starego układu współrzędnych względem nowego w szczególnej teorii względności
Transformacje macierzy transformacji Einsteina i Newtona, układy globalnie (lokalnie) płaskie a słabozakrzywione
- 1Nazewnictwo transformacji w szczególnej teorii względności i mechanice Newtona
- 2Macierz ogólna transformacji prosta i odwrotna
Zestawienie transformacji w układach płaskich i słabozakrzywionych
Przechodniość macierzy transformacji
- 1Przechodniość macierzy transformacji w teorii transformacji Lorentza
- 2Przechodniość macierzy transformacji w teorii transformacji Galileusza
- 3Dalsze wnioski dotyczące układów globalnie (lokalnie) płaskich i słabozakrzywionych
- 3.1Równoległość prędkości układów odniesienia dla tego samego ciała odniesienia poruszające się wraz z ciałem w chwilach t i t+dt wynikające z twierdzenia przechodniości macierzy transformacji dla układów globalnie (lokalnie) płaskich oraz ogólna nierównoległość w układach słabozakrzywionych
- 3.2Istnienie słabozakrzywionych układów współrzędnych, a układy globalnie (lokalnie) płaskie, a także kinematyka w szczególnej teorii względności
- 3.2.1Dyskusja o układach globalnie (lokalnie) płaskich i słabozakrzywionych
- 3.2.2W przypadku układów globalnie (lokalnie) płaskich wynika z symetrii, że ciała (cząstki materii) poruszają się z globalnie (lokalnie) stałą prędkością, a za przyśpieszenie ciała (cząstki materii) odpowiedzialne jest zakrzywienie czasoprzestrzeni
- 3.2.3Transformacja pomiędzy układem globalnie (lokalnie) płaskim, gdy za przyśpieszenie ciała (cząstki materii) jest odpowiedzialne zakrzywienie czasoprzestrzeni, do układu słabozakrzywionego
- 3.2.4Równoległość prędkości w układach globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze prędkości a ogólna nierównoległość w układach słabozakrzywionych
Tensor metryczny Minkowskiego i jego niezmienniczość interwału czasoprzestrzennego, a stożek światła
Trzy zasady dynamiki Einsteina
- 1Pierwsza i trzecia zasada dynamiki Einsteina
- 2Druga zasada dynamiki Einsteina - wersja wektorowa
- 2.1Wyprowadzenie drugiej zasady dynamiki Einsteina
- 2.2Masa relatywistyczna
- 2.3Siła styczna i dośrodkowa
- 2.4Pęd relatywistyczny ciała
- 2.5Ogólny wzór na siłę relatywistyczną działającą na ciało
- 2.6Wzór na przyśpieszenie ciała znając siłę działająca na ciało i jego prędkość
- 2.7Zasada niezależności działania sił składowych ze sił wypadkowych, gdy każda z sił wypadkowych działa na to samo ciało poruszające się z taką samą prędkością
Tensory w czasoprzestrzeni
- 1Czterowektor wielkości tensorowych
- 2Tensor położenia w czasoprzestrzeni
- 3Tensor prędkości w czasoprzestrzeni
- 4Interwał czasoprzestrzenny
- 5Tensor pędu w czasoprzestrzeni
- 6Tensor siły w czasoprzestrzeni
- 7Jeszcze raz o twierdzeniu o środku mas
- 8Tensor siły dla środka mas
- 9Twierdzenie dodawania i odejmowania wyrazów równych zero do równania i wyrażenia matematycznego w układach globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze (wektorze) prędkości i słabozakrzywionych (zakrzywionych)
- 10Gęstość tensora (wielkości wskaźnikowej) siły w przypadku relatywistycznego (szczególna teoria względności) i nierelatywistycznego (mechanika Newtona) ruchu płynu i punktów
- 10.1Szczególna teoria względności
- 10.1.1Układy słabozakrzywione i globalnie (lokalnie) płaskie
- 10.1.2Układ globalnie (lokalnie) płaski o globalnie (lokalnie) stałym tensorze prędkości
- 10.1.3Prawa dynamiki dla układów punktowych wynikające z praw dla układów rozciągłych dla przestrzeni słabozakrzywionych i globalnie (lokalnie) płaskich
- 10.2Mechanika Newtona
- 10.2.1Układy słabozakrzywione i globalnie (lokalnie) płaskie
- 10.2.2Układ globalnie (lokalnie) płaski o globalnie (lokalnie) stałym tensorze prędkości
- 10.2.3Prawa dynamiki dla układów punktowych wynikające z praw dla układów rozciągłych dla przestrzeni słabozakrzywionych i globalnie (lokalnie) płaskich
- 10.1Szczególna teoria względności
Konwencje Newtona i Einsteina - formułowanie drugiej zasady dynamiki Einsteina-Newtona
- 1Definicja postaci einsteinowskiej i newtonowskiej
- 2Jak transformować zmienne kowariantne i kontrawariantne w szczególnej teorii względności i mechanice Newtona
- 3Układy globalnie (lokalnie) płaskie globalnie (lokalnie) spoczynkowe i o globalnie (lokalnie) stałym tensorze (wektorze) prędkości
- 4Równanie geodezyjne ruchu ciała (cząstki materii) w postaci einsteinowskiej
- 5Równanie geodezyjne ruchu ciała (cząstki materii) w postaci newtonowskiej
- 6Paradoks niespełnienia równania geodezyjnego w układach słabozakrzywionych
- 7Czy symbole Christoffela są co najwyżej w przybliżeniu tensorami dla układów słabozakrzywionych i globalnie (lokalnie) płaskich w równaniu geodezyjnym w dwóch postaciach
- 8Procedura uniezerowacyjna (nierówność zer) dla równań ruchu w konwencji einsteinowskiej i newtonowskiej
- 9Dowód drugiej zasady dynamiki Newtona-Einsteina z równania geodezyjnego - wersji tensorowej i wektorowej
Tensorowy charakter różniczki położenia oraz tensora siły w mechanine Einsteina i wektora siły w mechanice Newtona
- 1Tensorowość wielkości wskaźnikowej prędkości w postaci einsteinowskiej i tylko wektorowość (nietensorowość) w postaci newtonowskiej
- 2Tensorowość wielkości wskaźnikowej pędu w postaci einsteinowskiej i tylko wektorowość (nietensorowość) w postaci newtonowskiej
- 3Tensorowość wielkości wskaźnikowej siły w układach słabozakrzywionych i globalnie (lokalnie) płaskich
- 4Tensorowość wielkości wskaźnikowej położenia w postaci einsteinowskiej i tylko wektorowość (nietensorowość) w postaci newtonowskiej
- 5Tensorowość wyrażenia wskaźnikowego: dxs-Vsdt, vs-Vs i ps-m0Vs, w postaci newtonowskiej
Formułowanie drugiej i trzeciej zasady dynamiki Einsteina-Newtona, zasada niezależności działania tensorów (wektorów) sił
Formułowanie zasad dynamiki ruchu obrotowego
Pewne prawa w układach globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze (wektorze) prędkości
- 1Pochodne ciśnienia względem wielkości wskaźnikowej położenia xμ, a różniczka ciśnienia
- 2Gęstość spoczynkowa wielkości zachowanej (np. ładunek elektryczny, masa, koncentracja, itp. spełniające lokalne prawa zachowania), jej pochodna zupełna względem interwału czasoprzestrzennego, pochodne cząstkowe względem wielkości wskaźnikowej położenia i różniczka zupełna
Pierwsza i druga zasada Lagrange'a
- 1Pierwsza zasada Lagrange'a zapisana dla drugiej zasady dynamiki Einsteina w postaci wektorowej i tensorowej
- 2Druga zasada Lagrange'a zapisana w postaci wektorowej i tensorowej
- 2.1Wersja wektorowa dla mechaniki Einsteina-Newtona
- 2.2Wersja tensorowa równań Eulera-Lagrange'a dla mechaniki Einsteina - przejście z lagrangianu wektorowego mechaniki Newtona do tensorowego
- 2.3Wersja tensorowa dla mechaniki Einsteina (dowód z lagrangianu tensorowego)
- 2.4Druga zasada Lagrange'a w wersji wektorowej i tensorowej, ale dla układów rozciągłych
- 2.5Wzór na tensor sił uogólnionych i jego addytywność
- 2.6Wzór na gęstość tensora sił uogólnionych i jego addytywność
Teoria funkcji lagrangianu
- 1Układy fizyczne punktowe
- 2Układy fizyczne rozciągłe
- 3Równanie ruchu dla układów ogólnie nieprostokątnych dla układów słabozakrzywionych i globalnie (lokalnie) płaskich
Matematyczna teoria najmniejszego działania, dodawanie do niej dowolnych zer i jedynek z definicji całki
- 1Całka działania i rachunek lagrangianowy, a równanie Eulera-Lagrange'a
- 2Szczególna teoria względności (mechanika relatywistyczna) dla układów słabozakrzywionych i globalnie (lokalnie) płaskich
- 2.1Przyśpieszenie jest skutkiem zakrzywienia czasoprzestrzeni w układach punktowych (rozciągłych), a ruch w układach globalnie (lokalnie) płaskich
- 2.2Wnioski końcowe
- 2.2.1Dla jakich przyśpieszeń tensora prędkości jest spełniona szczególna teoria względności i pewne tożsamości przybliżone w układach słabozakrzywionych
- 2.2.2Gdy macierz transformacji pomiędzy układem słabozakrzywionym a układem globalnie (lokalnie) płaskim o globalnie (lokalnie) stałym tensorze prędkości nie jest funkcją uogólnioną
- 2.2.3Gdy macierz transformacji pomiędzy układem słabozakrzywionym a układem globalnie (lokalnie) płaskim o globalnie (lokalnie) stałym tensorze prędkości jest funkcją uogólnioną
- 3Mechanika Newtona (nierelatywistyczna) dla układów słabozakrzywionych i globalnie (lokalnie) płaskich
- 3.1Przyśpieszenie jest skutkiem zakrzywienia przestrzeni Galileusza w układach punktowych (rozciągłych), a ruch w układach globalnie (lokalnie) płaskich
- 3.2Wnioski końcowe
- 3.2.1Dla jakich przyśpieszeń tensora prędkości jest spełniona mechaniki Newtona i pewne tożsamości przybliżone w układach słabozakrzywionych
- 3.2.2Gdy macierz transformacji pomiędzy układem słabozakrzywionym a układem globalnie (lokalnie) płaskim o globalnie (lokalnie) stałym tensorze prędkości nie jest funkcją uogólnioną
- 3.2.3Gdy macierz transformacji pomiędzy układem słabozakrzywionym a układem płaskich (lokalnie płaskim) o stałym tensorze prędkości (lokalnie stałym wektorze prędkości) jest funkcją uogólnioną
- 4Dalsze rozważania dotyczące lagrangianu (gęstości lagrangianu) układów punktowych i rozciągłych dla mechaniki Newtona i szczególnej teorii względności dla układów globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze prędkości
- 5Tensory prędkości w szczególnej teorii względności i wektory prędkości w mechanice Newtona, cząstek kolejno w czasoprzestrzeni i przestrzeni zwykłej
Anormalne układy, tylko matematyczne, a nie fizyczne
- 1Paradoks niespełnienia mechaniki Newtona oraz szczególnej teorii względności, a istnienie układów słabozakrzywionych (zakrzywionych), fizyka jako teoria informacji, a paradoks niespełnienia zasady najmniejszego działania
- 2Układy globalnie (lokalnie) płaskie oraz zerowanie się pewnych różniczek i wielkości fizycznych ich charakteryzujących, w szczególnej teorii względności i mechanice Newtona, a układy słabozakrzywione
- 3Dlaczego prędkość światła jest niezmiennicza względem transformacji pomiędzy układami słabozakrzywionymi (dowód), a układy globalnie (lokalnie) płaskie
- 4Stała prędkość światła w układach globalnie (lokalnie) płaskich i słabozakrzywionych, we całym wszechświecie
- 5Jak rozwiązywać równania szczególnej teorii względności i mechaniki Newtona, a układy równań sprzecznych fizyki, zastosowanie matematyki sprzecznej
Definicja masy i energii, spoczynkowej i relatywistycznej, i pędu
- 1Praca, moc i energia w szczególnej teorii względności w einsteinowskich układach odniesienia
- 1.1Wzór E=mc2 (dowód) i wielkości związane z nim dla poszczególnych elementów masowych środka mas ciał, ale nie środka mas
- 1.2Energia kinetyczna
- 1.3Wzór E=mc2 (dowód) i wielkości związane z nim dla środka mas układu ciał, ale nie poszczególnych elementów masowych środka mas
- 1.4Energia potencjalna pola potencjalnego
- 1.5Zasada zachowania energii w szczególnej teorii względności
- 1.6Gdy trzecia zasada dynamiki nie jest spełniona
- 2Wzór na całkowitą energię w zależności od pędu i masy spoczynkowej
- 3Kwadrat długości tensora pędu w przestrzeni metrycznej Minkowskiego
Lokalna zachowawczość tensora gęstości energii(masy)-pędu
- 1Tensor gęstości energii(masy)-pędu kinematyczny i jego lokalną zachowawczość w układach globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze (wektorze) prędkości
- 1.1Dowolność tensora gęstości energii(masy)-pędu w szczególnej teorii względności i mechanice Newtona
- 1.2Tensor gęstości energii(masy)-pędu, a różniczka wielkości wskaźnikowej siły zewnętrznej w szczególnej teorii względności i mechanice Newtona
- 1.3Tensor gęstości energii(masy)-pędu kinematyczny
- 1.4Przedstawienie lokalnej zachowawczości tensora gęstości energii(masy)-pędu kinematycznego dla układów globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze (wektorze) prędkości
- 2Dowód lokalnej zachowawczości tensora gęstości energii(masy)-pędu kinematycznej dla układów słabozakrzywionych
- 3Inny dowód lokalnej zachowawczości tensora gęstości energii(masy)-pędu kinematycznego w układach słabozakrzywionych
- 4Mechanika Newtona
Lokalna zasada zachowania tensora pędu
Dyskretne i ciągłe równanie ruchu
- 1Dynamika dla układów globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze (wektorze) prędkości
- 2Równanie ruchu dla układów punktowych i rozciągłych dla układów słabozakrzywionych
Lokalna zasada zachowania energii(masy)-pędu z zasady zachowania energii(masy)-pędu
- 1Szczególna teoria względności
- 1.1Lokalna zasada zachowania energii dla układów globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze (wektorze) prędkości
- 1.2Lokalna zasada zachowania pędu dla układów globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze (wektorze) prędkości
- 1.3Końcowy rezultat lokalnego prawa zachowania energii-pędu
- 1.3.1Końcowy rezultat lokalnego prawa zachowania energii-pędu dla układów globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze (wektorze) prędkości
- 1.3.2Końcowy rezultat lokalnego prawa zachowania energii-pędu dla einsteinowskich układów odniesienia
- 1.3.3Doprowadzenie lokalnego prawa zachowania energii-pędu do lokalnej zachowawczości tensora gęstości energii-pędu przy działającej na dany punkt różniczce tensora siły dla einsteinowskich układów odniesienia
- 1.3.4Gdy tensor siły niezrównoważonej jest równy zero w szczególnej teori względności
- 2Mechanika Newtona
- 2.1Lokalna zasada zachowania masy dla układów globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze (wektorze) prędkości
- 2.2Lokalna zasada zachowania pędu dla układów globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze (wektorze) prędkości
- 2.3Końcowy rezultat lokalnego prawa zachowania masy-pędu
- 2.3.1Końcowy rezultat lokalnego prawa zachowania masy-pędu
- 2.3.2Końcowy rezultat lokalnego prawa zachowania masy-pędu
- 2.3.3Doprowadzenie lokalnego prawa zachowania masy-pędu do lokalnej zachowawczości tensora gęstości masy-pędu przy działającej na dany punkt różniczce wielkości wskaźnikowej siły dla układów globalnie (lokalnie) płaskich o globalnie (lokalnie) stałym tensorze (wektorze) prędkości i słabozakrzywionych
- 2.3.4Gdy tensor siły niezrównoważonej jest równy zero w układach słabozakrzywionych
- 3Dowód lokalnej zasady zachowania energii-pędu szczególnej teorii względności z jej odpowiednika dla mechaniki Newtona
- 4Tensor gęstości prądu, a różniczka wielkości wskaźnikowej siły w szczególnej teorii względności i mechanice Newtona
Lokalna zachowawczość tensora gęstości energii(masy)-pędu z teorii gęstości lagrangianu
- 1Lokalna zachowawczość tensora gęstości energii(masy)-pędu, a zasada wariacyjna
- 2Lokalna zachowawczość tensora gęstości energii(masy)-pędu ewentualnie z gęstością tensora siły zewnętrznej
- 3Lokalna zachowawczość tensora gęstości energii(masy)-pędu wyrażona przez tensor gęstości energii(masy)-pędu masowy kinematyczny
Lokalna zasada zachowania tensora pędu, z teorii gęstości lagrangianu
- 1Lokalna zasada zachowania tensora pędu z tensorem pędu mechanicznym i oddziaływań
- 2Lokalna zasada zachowania tensora pędu z tensorem pędu mechanicznym, oddziaływań i siły zewnętrznej
- 3Lokalna zasada zachowania tensora pędu z tensorem pędu mechanicznym
- 4Lokalna zasada zachowania tensora pędu - z przejściem pomiędzy jego równaniami, równoważność równań
Lagrangian masowy kinematyczny w mechanice Einsteina i Newtona
Oddziaływanie elektromagnetyczne ogólnie zmienne i statyczne (pole elektromagnetyczne) z teorii gęstości lagrangianu
- 1Siła odpowiedzialna za oddziaływania w elektromagnetostatyce
- 1.1Gęstość lagrangianu od pola elektromagnetostatycznego w szczególnej teorii względności, a jego postać dla tych pól w mechanice Newtona
- 1.2Całkowity tensor gęstości energii-pędu jako suma tego tensora gęstości energii(masy)-pędu kinematycznego i elektromagnetostatycznego
- 1.3Wnioski w szczególna teoria względności, czyli mechanice Einsteina dla prędkości relatywistycznych dla pola elektromagnetostatycznego
- 1.4Mechanika Newtona
- 2Elektromagnetodynamika według szczególnej teorii względności
- 2.1Gęstość lagrangianu i tensor gęstości energii-pędu
- 2.2Zachowawczość tensora gęstości energii-pędu w układach globalnie (lokalnie) płaskich według szczególnej teorii względności
- 2.3Całkowity tensor gęstości energii-pędu
- 2.4Równania dla elektromagnetyzmu dla ciał rozciągłych dla układów słabozakrzywionych
- 2.5Siła odpowiedzialna za oddziaływanie w elektromagnetodynamice
- 2.6Tensorowe przedstawienie gęstości tensora siły pola elektromagnetodynamicznego
- 3Cechowanie w elektromagnetostatyce i elektromagnetodynamice w szczególnej teorii względności, asymetryczność tensora gęstości energii(masy)-pędu, a mechanika Newtona
Bibliografia[edytuj]
Licencja
Autor: Mirosław MakowieckiAbsolwent UMCS Fizyki Komputerowej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Email: miroslaw(kropka)makowiecki(małpa)gmail(kropka)pl
Dotyczy: książki, do której należy ta strona, oraz w niej zawartych stron i w nich podstron, a także w nich kolumn, wraz z zawartościami.
Użytkownika książki, do której należy ta strona, oraz w niej zawartych stron i w nich podstron, a także w nich kolumn, wraz z zawartościami nie zwalnia z odpowiedzialności prawnoautorskiej nieprzeczytanie warunków licencjonowania.
Umowa prawna: Creative Commons: uznanie autorstwa oraz miejsca pochodzenia książki i jej jakikolwiek części, a także treści, teksty, tabele, wykresy, rysunki, wzory i inne elementy oraz ich części zawarte w książce, i tą książkę, nawet w postaci przerobionej nie można umieszczać w jakikolwiek formie na czasopismach naukowych, archiwach prac, itp.
Autor tej książki dołożył wszelką staranność, aby informacje zawarte w książce były poprawne i najwyższej jakości, jednakże nie udzielana jest żadna gwarancja, czy też rękojma. Autor nie jest odpowiedzialny za wykorzystanie informacji zawarte w książce nawet jeśli wywołaby jakąś szkodę, straty w zyskach, zastoju w prowadzeniu firmy, przedsiębiorstwa lub spółki bądź utraty informacji niezależnie, czy autor (a nawet Wikibooks) został powiadomiony o możliwości wystąpienie szkód. Informacje zawarte w książce mogą być wykorzystane tylko na własną odpowiedzialność.